Bão mặt trời ngày càng diễn ra tồi tệ

Theo dự báo của các nhà khoa học, trong vòng 5 năm tới, các cơn bão mặt trời sẽ tồi tệ hơn và có thể đe dọa đến hệ thống vệ tinh của một số quốc gia, trong đó có Trung Quốc.

Theo Trung tâm khí tượng vệ tinh Trung Quốc (NSMC), các cơn bão trên bề mặt mặt trời sẽ tạo ra gió mặt trời trong vũ trụ gây ảnh hưởng đến khí quyển trái đất, phá vỡ quyển từ, tầng điện ly và thượng tầng khí quyển trái đất.

Sự phá vỡ này có thể ảnh hưởng đến chương trình không gian vũ trụ của Trung Quốc, bao gồm hệ thống vệ tinh phục vụ cho liên lạc, quốc phòng, định hướng và định vị toàn cầu.

Cũng theo NSMC, hoạt động của mặt trời sẽ bước vào một chu kỳ mới vào mùa hè này. Nó sẽ diễn ra chậm chạp vào tháng 5 và sau giai đoạn này sẽ tăng dần lên và đạt đến đỉnh của chu kỳ vào năm 2012.

Các chuyên gia cho rằng hoạt động của mặt trời và thời tiết vũ trụ cần được theo dõi thường xuyên và các nhà dự báo thời tiết vũ trụ nên cung cấp thông tin cho các tổ chức và công ty trong lĩnh vực không gian vũ trụ để họ có thể có kế hoạch ứng phó một khi xảy ra sự cố.

Bão mặt trời tạo cực quang trên diện rộng

Một cơn bão mặt trời lớn đã đổ bộ xuống Trái đất hôm qua, tạo ra những cực quang ngoạn mục trên hầu hết bầu trời của Bắc bán cầu. Hôm 1.8, hầu hết phần mặt trời đối diện với Trái đất đều diễn ra hoạt động phun trào vật chất ở vành nhật hoa.

Hiện tượng này thải ra 10 tỉ tấn plasma, khí đốt cực nóng, khỏi bề mặt mặt trời và khối khí này lao vào không gian và nhanh chóng tiếp cận Trái đất chỉ trong 3 ngày rưỡi. Báo Telegraph dẫn lời chuyên gia Leon Golub của Trung tâm Vật lý học thiên thể Harvard-Smithsonian cho hay đây là sự bùng nổ trực tiếp từ mặt trời đầu tiên trong khoảng thời gian gần đây.

Tuy nhiên, phún xuất gây nên sự bùng nổ trên bề mặt mặt trời lần này được các nhà thiên văn học liệt vào dạng C3. Các phún xuất khác, như dạng X hoặc M, tạo ra những cơn bùng nổ mạnh hơn nhiều, và có thể gây thiệt hại cho Trái đất. Phún xuất dạng C hiếm khi tác động mạnh đến Trái đất, ngoại trừ tạo ra màn trình diễn cực quang tuyệt đẹp như vào hôm qua tại Đan Mạch, Na Uy, Greenland, Đức, cũng như ở phía bắc nước Mỹ và Canada. Giới chuyên gia nhận định bão mặt trời lần này không gây nguy hại cho hoạt động viễn thông, và cư dân hành tinh xanh không cần lo ngại trừ phi họ sử dụng thiết bị kết nối vệ tinh.

Trong khi sự kiện bão mặt trời lần này có vẻ như không gây nguy hại cho Trái đất như dự báo, các chuyên gia của NASA cảnh báo hoạt động của mặt trời sẽ tăng lên một mức mới trong chu kỳ 11 năm, và sẽ sản sinh ra các cơn bão lớn hơn. Vào năm 1859, một vụ bùng nổ lớn đã xảy ra trên bề mặt mặt trời, làm cháy các đường dây điện báo xuyên suốt châu Âu và Mỹ, đánh sập toàn bộ hệ thống hàng hải toàn cầu cũng như mạng lưới viễn thông lúc đó. Gần đây, vào năm 1989, một cơn bão mặt trời nhỏ hơn đã đánh sập mạng lưới điện của Quebec, Canada trong suốt 9 giờ, gây thiệt hại hàng trăm triệu USD.

Hồi tháng 6, NASA cảnh báo Trái đất có thể sẽ phải hứng chịu luồng năng lượng từ không tiền khoáng hậu sau khi mặt trời “thức dậy” sau giấc ngủ đông dài, vào năm 2013.

Trong khi đó, báo Global Times dẫn lời chuyên gia dự đoán cơn bão mặt trời mới nhất đánh dấu sự khởi đầu của giai đoạn hoạt động cao hơn của mặt trời.

Bí ẩn hiện tượng xác chết không nát

Có những thi thể không bị rữa nát qua thời gian dù không trải qua bất cứ sự can thiệp kỹ thuật nào. Hiện tượng có vẻ đi ngược với quy luật tự nhiên này được gọi là nhục thân bất hoại (incorruptible body). Thánh Bernadette (Lourder, Pháp) là một ví dụ điển hình. Bà qua đời ở tuổi 35. Và 30 năm sau đó (1909), vì một nghi lễ tôn giáo, nhà thờ đã khai quật mộ. Đại diện nhà thờ, bác sĩ phẫu thuật và những người chứng kiến đã vô cùng kinh ngạc khi thấy thi thể của bà vẫn nguyên vẹn, dường như đang trong một giấc ngủ dài.

Bác sĩ phẫu thuật Tourdan đã ghi lại những gì ông quan sát được: “Cỗ quan tài của bà được mở ra dưới sự chứng kiến của mọi người trong đó có tôi. Di hài của Thánh Bernadette trong trang phục yêu thích của bà không hề có mùi xú uế. Khuôn mặt, bàn tay và cẳng tay lộ ra bên ngoài. Đầu của bà nghiêng sang một bên, miệng hé mở có thể nhìn thấy hàm răng trắng. Hai tay đặt trên ngực, vẫn giữ được lớp da hoàn hảo”. Gia đình của Thánh Bernadette đã làm lễ tắm rửa, thay quần áo và quan tài cho bà. Di hài của bà được đặt vào một vị trí mới sâu trong nhà mồ.

Vào năm 1913, Giáo hoàng Pius 10 phong Thánh cho Bernadette. Điều này đồng nghĩa với việc mộ của bà được mở ra một lần nữa. Việc này bị gián đoạn đến năm 1919 vì cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất. Điều kinh ngạc là ở lần khai quật này, di hài của bà vẫn nguyên vẹn.

Thánh Bernadette trong quan tài pha lê.

Năm 1925, một lần nữa, Bernadette được Giáo hoàng Pius 11 phong Thánh. Lần thứ ba, mộ bà được mở ra. Di hài được đưa vào một quan tài bằng pha lê cho mọi người chiêm ngưỡng và quàn tại nhà nguyện ở Nhà thờ Lourder cho đến bây giờ.

Các tài liệu tôn giáo ghi nhận nhiều trường hợp các vị thánh “nhục thân bất hoại”. Thánh Jean Marie Baptiste Vieanney (1786-1859) được khai quật năm 1904, xác cũng còn nguyên vẹn. Thánh Francis Xavier (1506-1552) được chôn cất tại một đảo ở Trung Quốc trong quan tài bằng gỗ. Khoảng 2 tháng rưỡi sau, người ta khai quật mộ ông để di chuyển, thấy thánh thể vẫn như lúc sống. Hiện nay di hài 400 năm tuổi của ông vẫn còn nguyên và được lưu giữ tại Goa (Ấn Độ).

Hiện tượng nhục thân bất hoại không chỉ được ghi nhận trong Thiên chúa giáo, mà còn xuất hiện nhiều đạo khác như Phật giáo, Hindu. Mộ đại sư Itigelove (1852-1927, Siberia, Liên bang Nga) được khai quật năm 2002 đã gây kinh ngạc. Nhục thân của ông liệm trong lớp vải lụa, quàn trong một quan tài bằng gỗ tuyết tùng, chôn dưới huyệt mộ. Khi khai quật, thi thể của ông vẫn còn nguyên, da dẻ mịn màng, các khớp xương vẫn mềm mại có thể co duỗi được. Hiện nay, xác của ông đang được lưu giữ tại Ivogisky Datsan. 

Di hài Thánh Francis Xavier

Phương pháp tự biến thành xác ướp mà không hề sử dụng bất cứ kỹ thuật nào được ghi nhận tại Nhật Bản với cái tên Sokushibutsu. Các nhà tu hành sẽ luyện chế độ ăn uống, tu hành đặc biệt. Họ chọn ngày giờ để viên tịch và chỉ dẫn cách, nơi tống táng bản thân. Ở vùng Yamagata (Bắc Nhật Bản) có khoảng 16-24 xác “tự ướp” được tìm thấy.

Khoa học đang tìm lời giải

Các tài liệu tôn giáo nhìn chung đều cho rằng hiện tượng các vị thánh, cao tăng đạt tới nhục thân bất hoại là do sức mạnh siêu nhiên, hoặc tu luyện đến độ gột rửa sạch mình đến mức cơ thể không thể bị phân hủy.

Các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục nghiên cứu hiện tượng này, nhưng theo một hướng khác. Một giả thiết được đưa ra là trong những điều kiện môi trường, vật chất khá đặc biệt (như nhiệt độ, độ ẩm, yếm khí), vi khuẩn bị tiêu diệt làm quá trình phân rã theo tự nhiên không thể thực hiện.

Bằng chứng mà các nhà khoa học đưa ra là xác ướp tự nhiên 5.000 năm tuổi của một người đàn ông Celt tìm thấy trên dãy Apls (Áo). Xác ướp nguyên vẹn do vô tình được bảo quản bởi lớp băng giá trên đỉnh núi cao. Hoặc những xác ướp của người và động vật có độ tuổi 5.500 năm, được tìm thấy trong các vùng đầm lầy tại Bắc Âu, Anh Quốc, Ireland, còn nguyên do môi trường đầm lầy có tính acid, yếm khí, vô hình trung đã tiêu diệt vi khuẩn.

Di hài Thánh Vincent de Paul 

Giới khoa học Nga đang sử dụng các phương tiện phân tích hiện đại nhất để tìm hiểu hiện tượng bất hoại của đại sư Itigelov. Họ giả thiết rằng, có thể trong quá trình tu hành, khổ luyện, ông đã sử dụng những loại hóa chất có sẵn trong tự nhiên, theo một trình tự bí mật nào đó trong ăn uống hằng ngày để “gột rửa” sạch cơ thể. Và vì thế xác của ông không bị phân hủy dù trong điều kiện bình thường. Để chứng minh được giả thiết này, các nhà khoa học cần rất nhiều tài liệu liên quan đến quá trình tu luyện của các đại sư, nhưng điều này luôn được giữ tuyệt mật và gần như người thường không thể tiếp cận.

Cho đến nay, chưa có cơ sở nào để giải thích hiện tượng nhục thân bất hoại. Hiện tượng này đang bị bao phủ bởi một bức màn kỳ ảo, và tất cả vẫn đang là giả thiết.

Di hài Thánh Catherine Laboure (1806-1876).

Bí ẩn tam giác quỷ Trung Quốc

Trong lúc bí mật về khu vực Bermuda được các nhà khoa học cho rằng đã khám phá ra cách đây khoảng 5 năm, một phiên bản rùng rợn không kém tam giác quỷ ở Đại Tây Dương đã xuất hiện tại tỉnh Giang Tây (Trung Quốc) cách đây vài chục năm.

Ảnh minh họa vùng tam giác quỷ ở Trung Quốc.

Những hiện tượng kỳ bí đã liên tục xảy ra tại Bà Dương, hồ nước ngọt lớn nhất quốc gia Đông Á này (ảnh). Tổng cộng đã có hơn 200 con tàu bị chìm một cách bí ẩn trong giai đoạn từ 1960 - 1989 tại vùng phía bắc của hồ, gần ngôi đền tên Laoye, khiến hơn 1.600 người thiệt mạng. 30 người sống sót đều lâm vào tình trạng thần trí điên loạn, theo báo Epoch Times. Đặc biệt chỉ trong một ngày, cụ thể là 3.8.1985, có đến 13 tàu thuyền bị mất tích tại khu vực trên. Điểm chung của những con tàu xấu số là biến mất mà không tìm thấy xác, và kết quả tương tự đối với tàu lớn có trọng tải 2.000 tấn.

Theo lời người dân địa phương, bão tố có thể nổi lên bất kỳ lúc nào trên mặt hồ. Nếu bão nơi khác thường có dấu hiệu báo trước, bão gần đền Laoye xuất hiện chỉ trong chớp mắt và biến mất ngay sau đó. Vào năm 1977, người dân trong khu vực hợp lực xây 3 đập nước, trong đó có một đập lọt vào khu vực “tam giác quỷ”. Chỉ qua một đêm, cái đập dài 600m, rộng 50m và cao 5m, đã biến mất một cách lặng lẽ, không gây bất cứ tiếng động nào.

Dù đã cố công nghiên cứu và điều tra thực hư tại khu vực trên, các nhà khoa học Trung Quốc vẫn chưa đưa ra được giả thuyết hoặc nguyên nhân nào gây nên những vụ mất tích bí ẩn của tàu bè.

Bí mật "Tam giác quỷ" trên sông Hồng

Nhìn cái đầu của cô gái, những người chứng kiến chạy biến mất vì kinh hãi, còn Đại “Bò” tiếp tục lao xuống sông, quyết không để vụng nước nghiền nát thân xác cô gái.

Chuyện kinh dị ở “ Vụng Nuốt Xác”

Ngồi bên mép sông Hồng, Nguyễn Đức Đại, hỏi tôi: “Đố nhà báo biết vì sao nước chảy mạnh xác lại trôi chậm, còn nước chảy chậm thì xác lại trôi nhanh?”.

Tôi không phải nhà thủy văn, nên đầu hàng câu hỏi của Đại “Bò”. Có quá nhiều bí mật ghê gớm nơi cái vụng xoáy này, mà ngay cả Đại "bò" cũng chỉ lý giải được một phần.

Anh Đại thắp hương cho một nạn nhân xấu số được vớt lên từ vụng nuốt xác.

Anh Đại bảo: “Chỉ cần nhìn nước sông Hồng chảy, biết người nhảy sông ở đoạn nào, thời điểm nào, tớ có thể biết xác nổi ở đâu và trôi đến đoạn nào để đón vớt”.

Anh lý giải, dòng sông không thẳng đuột, nên khi nước chảy mạnh, sẽ vật xác vào ven bờ, khiến xác mắc vào cây cối, bãi cát, hoặc tống vào các vụng nước xoáy, rất khó thoát ra, khiến xác trôi rất chậm. Còn nước cứ lờ đờ chảy, thì xác cứ đều đều trôi, thành thử trôi rất nhanh.

Hóa ra, cái cách lý giải của Đại “Bò” rất hợp lý. Sự hiểu biết đó là từ kinh nghiệm thực tế, chứ không phải do học cao hiểu rộng.

Còn chuyện vì sao trời nổi sấm sét, xác liền nổi ngay lên mặt nước thì anh không sao lý giải được. Nhưng có một điều anh rất rõ, hễ cứ có sấm sét là anh tìm ngay được xác chết, bởi dù xác chết vừa chìm cũng sẽ nổi lên ngay.

Nếu những xác chết từ thượng nguồn trôi về, trong khi nước chảy mạnh, thì phần lớn chúng đều bị vụng nước xoáy bên bãi Hoàng Liên cuốn vào vò xé. Chỉ đến khi nào xác chết tả tơi và dòng nước ngừng chảy xiết, nó mới nhả xác ra mặt sông.

Đêm nằm khó ngủ, như có linh cảm, anh Đại lại ra ngó xuống vụng nước xoáy.

Bao nhiêu năm nay, Đại “Bò” từng vớt lên từ cái vụng nước ấy cả trăm xác chết, song mỗi lần lại là một ám ảnh.

Vụ kéo xác chết cô gái cách đây 10 năm từ vụng nước này ám ảnh Đại “Bò” đến tận bây giờ.

Đêm ấy, anh trằn trọc không ngủ được vì cảm giác chơi vơi như có ai cứ nâng lưng. Sáng dậy, trước khi đi làm, anh tạt ra bãi sông ngó cái vụng nước. Hôm đó, nước sông Hồng dâng cao, chảy cuồn cuộn vì có lũ ở thượng nguồn.

Bất thình lình, một cái đầu xõa tóc trồi lên giữa xoáy nước, quay tít, rồi lại biến mất trong lớp bọt nước trắng xóa.

Đại “Bò” vớt từ vụng nước lên một cô gái không rõ là người Trung Quốc hay ViệtNam, vì trong người có tiền nhân dân tệ. Thân xác cô gái xấu số này đã bị xâm hại hết sức dã man. Thủ phạm đã rạch nát khuôn mặt cô gái, chặt các ngón tay, cắt hai bên ngực, khoét mất cả phần dưới bụng của cô.

Với kinh nghiệm cả chục năm gắn với cái vụng nước này, nên không ngại ngần, anh Đại lao xuống nắm tóc cô gái xấu số kéo lên.

Cuộc giằng co cái xác giữa anh và vụng nước suýt làm anh bị nước cuốn chìm xuống đáy. Phải một lúc lâu anh mới ngoi lên được.

Anh bơi vào bờ cùng với cái đầu của cô gái, còn cái xác vẫn đang trồi sụt giữa vụng nước kinh dị kia.

Nhìn cái đầu của cô gái, những người chứng kiến chạy biến vì kinh hãi, còn Đại “Bò” tiếp tục lao xuống sông... 

Mấy lần như thế Đại mới mang đầy đủ các bộ phận cơ thể cô gái lên bờ.

Vừa sắp xếp các bộ phận của cô gái xấu số vào quan tài, Đại “Bò” vừa khóc.

Ngoài lần lấy từ vụng nước từng bộ phận cô gái xấu số, thì lần vớt cháu bé mặc độc chiếc yếm cũng khiến Đại “Bò” mất ngủ mấy đêm.

Sau khi bất chấp tính mạng vớt được cháu bé lên bờ, anh đã gọi công an đến khám nghiệm tử thi, rồi nghe đâu, công an cũng khám phá được vụ án, bắt  thủ phạm đền tội.

Đại “Bò” bảo: “Bao nhiêu năm vớt xác ở cái vụng nước này, tớ được chứng kiến rất nhiều xác chết kinh khủng. Không hiểu sao có  người lại  dã man với đồng loại hơn cả loài cầm thú”.

Có những xác đàn ông bị cắt mất “cái ấy”, cắt mất hai vành tai. Thậm chí, nhiều xác bị chặt mất một cánh tay, một chân, hoặc bị cắt mất đầu. Có xác bị hàng trăm nhát dao băm vằm khắp cơ thể, trước khi bị thủ phạm ném xuống sông.

Hồi năm kia, Đại “Bò” còn vớt từ vụng nước lên một cô gái không rõ là người Trung Quốc hay ViệtNam, vì trong người có tiền nhân dân tệ. Thân xác cô gái xấu số này đã bị xâm hại hết sức dã man. Đại kể chi tiết, nhưng tôi không thể đưa lên mặt báo vì những chi tiết ấy sẽ khiến độc giả rùng mình. 

Vớt được cô gái lên bờ, Đại  lại giúp đội khám nghiệm hiện trường mổ để khám nghiệm tử thi.

Mỗi lẫn như vậy, Đại “Bò” lại phải dồn ruột gan người chết, khâu vá bụng lại, rồi đặt vào quan tài đem chôn ở bãi Hoàng Liên.

"Anh để bánh kẹo, hoa quả ở đây một tuần rồi mà mày không ăn à?"

Đại “Bò” dẫn chúng tôi đi men dọc bờ sông về phía Tây, đến một bãi cỏ hoang. Anh đốt hương nghi ngút, vạch từng bụi cỏ như thể nói chuyện với linh hồn người chết đang ngồi đó.

Tại bãi cỏ này, 20 năm qua, anh Đại đã chôn hơn một trăm xác chết vô thừa nhận. Vừa mới đây thôi, anh thầm lặng bốc 6 ngôi mộ, xếp xương vào tiểu sành, chuyển vào nghĩa trang của xã cho người ta đỡ lạnh lẽo.

Đại “Bò” vạch bụi cỏ, cắm cả nắm nhang rồi nói: “Em gái ơi. Anh để bánh kẹo, hoa quả ở đây một tuần rồi mà mày không ăn à? Hay mày giận anh điều gì hả... Thôi, đừng giận anh nhé!. Rồi anh sẽ đưa mày vào nghĩa trang để mày đỡ cô quạnh…”.

Cô gái nằm dưới nấm mồ hoang lạnh ấy chính là cô gái trẻ bị thủ phạm cắt mất đầu, rồi ném xuống sông Hồng gây ầm ĩ dư luận hồi năm ngoái.

Cận Cảnh Lỗ Đen

Nếu một vật thể trông giống lỗ đen, hoạt động giống lố đen thì nó có lẽ là một lỗ đen.

Các nhà khoa học cho rằng vật thể đậm đặc có khối lượng lớn lẩn quất ở trung tâm thiên hà của chúng ta có lẽ là một lỗ đen khổng lồ, nhưng họ vẫn chưa thể chứng minh được điều đó. Các quan sát mới đã mang lại hình ảnh rõ rệt nhất cho đến nay về trung tâm ngân hà Milky Way từ đó cung cấp bằng chứng thuyết phục cho giả thuyết lỗ đen, hy vọng có thể sớm giải đáp được thắc mắc đặt ra.

Bằng cách kết nối một sêri kính viễn vọng vô tuyến trên toàn thế giới, các phi hành gia đã tạo ra kính viễn vọng ảo. Khoảng cách của các đài quan sát nằm trong khoảng 2.800 dặm, tương đương với 4.500 cây số. Kính viễn vọng ảo đã chụp được bức ảnh cận cảnh về chân trời biến cố (event horizon) của lỗ đen trong dải ngân hà Milky Way, đó là ranh giới mà không một vật thể nào kể cả ánh sáng có thể thoát ra được.

Phước lành và tai ương

Do lỗ đen siêu lớn thuộc ngân hà Milky Way là lỗ đen gần nhất với chúng ta, nên nó sẽ mang lại cơ hội có một không hai để nghiên cứu hoạt động của lỗ đen cũng như ảnh hưởng của nó đối với các thiên hà.

Trưởng nhóm nghiên cứu Sheperd Doeleman thuộc MIT cho biết: “Đây là một ví dụ về lỗ đen mà chúng ta có thể thấy ở bất cứ đâu trong vũ trụ, cũng đồng thời là cơ hội tốt nhất để quan sát các dấu hiệu ở vùng phụ cận của lỗ đen. Một trong những khó khăn khi quan sát nó chính là phải tìm kiếm khắp ngân hà của chúng ta. Thật may mắn là nó ở gần, nhưng cũng đúng là thảm họa khi mà nó bị khí và bụi che kín”.

Trên là hình minh hoa quá trình bồi đắp đĩa vật chất (đám mây màu cam) và dòng các phần tử tốc độ cao (lốc xoáy màu trắng) mà các nhà khoa học cho rằng chúng bao quanh lỗ đen nằm tại trung tâm của thiên hà Milky Way. Hình ảnh lồng vào là mô phỏng máy tính về dòng vật chất xoáy xung quanh lỗ đen, phần màu đỏ có ánh sáng chói lọi hơn còn phần màu xanh thể hiện ánh sáng mờ nhạt hơn. Vòn tròn màu cam biểu thị kích cỡ tương đối của Sagittarius A* xác định được từ các quan sát mới với kích cỡ nhỏ hơn nhiều so với kết quả thu được trước đây. (Ảnh: MIT/NASA/CXC/Johns Hopkins/U. Illinois)

Để có thể xuyên qua lớp màng khí bụi của Milky Way, các nhà nghiên cứu đã sử dụng ánh sáng vô tuyến 1,3 mm có thể đi qua sương tốt hơn ánh sáng bước sóng dài. Họ kết hợp các quan sát thu được từ đài quan sát tại Haoai, Arozona và California bằng một kỹ thuật được đặt tên là Giao thoa với nền cực dài (Very Long Baseline Interferometry (VLBI)) để có thể quan sát được trung tâm thiên hà với độ phân giải cao nhất.

Các nhà nghiên cứu đã quan sát được nguồn ánh sáng chói lọi có tên Sagittarius A* ("A-star"), nó được coi là chỉ dấu cho thấy lỗ đen có khối lượng lớn gấp 4 triệu lần khối lượng mặt trời. Khối lượng được xác định bằng cách quan sát tác động của vật thể khổng lồ đối với các ngôi sao có quỹ đạo gần trung tâm ngân hà. Nhóm nghiên cứu phát hiện Sagittarius A* có đường kính bằng khoảng 1/3 khoảng cách từ Trái Đất đến mặt trời, hay tương đương với 30 triệu dặm (50 triệu cây số). Kích cỡ nhỏ như trên chỉ ra rằng trung tâm ngân hà đậm đặc hơn nhiều so với các tính toán trước đây. Điều này càng củng cố quan điểm cho rằng vật thể ẩn nấp ở đó là một lỗ đen do các giả thuyết hiện tại không hề có lời giải thích nào khác cho sự tồn tại của khối lượng siêu lớn tại vùng không gian nhỏ hẹp.

Giải đáp thắc mắc

Các nhà khoa học chưa thể hiểu được quá trình gây ra hiện tượng bức xạ chói lọi từ Sagittarius A*, nhưng có lẽ đó là dòng phân tử cực mạnh được bồi đắp bởi từ trường xung quanh lỗ đen hoặc là dòng bức xạ tuôn ra từ đĩa bồi đắp vật chất chảy vào lỗ đen.

Họ hy vọng có thể hiểu được cặn kẽ câu hỏi, cuối cùng chứng minh được Sagittarius A* thực sự là một lỗ đen siêu lớn với sự hỗ trợ của kỹ thuật quan sát trong lương lai.

Doelman trả lời phóng viên SPACE.com rằng: “Chúng tôi đã nghiên cứu cơ cấu và thiết bị hơn một thập kỷ để hoàn thành kỹ thuật. Giá trị thực sự của kỹ thuật chính là chúng tôi đã chứng minh tính khả thi của nó. Chúng tôi sẽ thu được các dữ liệu hữu ích trong vòng 3 đến 5 năm tới. Một vài trong số đó sẽ nói cho chúng ta biết rằng liệu chúng ta có tìm được những dấu hiệu dự đoán được của lỗ đen hay không”.

Các phi hành gia sử dụng một chiếc kính viễn vọng mới để có được hình ảnh chi tiết, rõ nét hơn gấp 1.000 lần kính viễn vọng không gian Hubble để xác định kích cỡ của lỗ đen siêu lớn nằm ở trung tâm dải ngân hà Milky Way. (Ảnh: MIT/Shep Doeleman)

Để cải thiện chất lượng hình ảnh có được, các phi hành gia dự tính sử dụng thêm nhiều kính viễn vọng trên toàn thế giới cũng như các đĩa ở nhiều địa điểm khác nhau nhằm tăng cường tín hiệu. Họ cũng lên kế hoạch quan sát ánh sáng vô tuyến bước sóng ngắn hơn.

Nhà vật lý học thiên thể Avi Loeb thuộc Harvard (không tham gia vào nghiên cứu) cho biết: “Nghiên cứu tiên phong này chứng tỏ rằng các quan sát như thế hoàn toàn có thể thực hiện được. Nó cũng mở ra một cánh cửa mới để tìm hiểu cấu trúc không gian và thời gian gần lỗ đen đồng thời thử nghiệm giả thuyết lực hấp dẫn của Anh-xtanh”.

Nghiên cứu Quỹ khoa học quốc gia tài trợ và được thực hiện nhờ Kính viễn vọng Submillimeter (Submillimeter Telescope – SMT) thuộc Đài quan sát vô tuyến Arizona (Arizona Radio Observatory - ARO) thuộc đại học Arizona, Mạng lưới kết hợp dùng trong nghiên cứu sóng milimet (Combined Array for Research in Millimeter-wave Astronomy - CARMA) tại California, Kính viễn vọng James Clerk Maxwell (JCMT) và Mạng lưới Submilimeter (SMA) tại Haoai. Nghiên cứu được công bố ngày 4 tháng 9 trên tờ Nature.

Giải mã bí ẩn tam giác quỷ Bermuda

Sơ đồ vùng tam giác quỷ Bermuda.

Tam giác quỷ Bermudatừng được đề cập đến như một vùng chết chóc, gây ra biết bao thảm họa cho tàu thuyền và máy bay qua lại. Gần đây, các nhà khoa học lại đưa ra thêm một giả thuyết mới để giải thích tính chất kỳ bí của khu vực này.

Bermuda là vùng ven biển Bắc Mỹ ở khu vực nằm giữa mũi Gatterac, bán đảoFloridavà quần đảoCuba. Xét về cấu trúc địa lý và khí hậu, đây là một vùng gần giống như tấm gương phản chiếu rộng lớn. Các cơn bão xuất phát từ Đại Tây Dương tạo nên luồng sóng hạ âm cực mạnh, bị phản hồi từ khu vực phản xạ này và hội tụ vào khu vực Tam giác quỷ. Kích thước rộng lớn của các cấu trúc hội tụ cho phép đưa ra giả thuyết tại đó có những khu vực phản xạ mà sóng hạ âm có thể đạt tới cường độ rất lớn và là nguyên nhân gây nên các hiện tượng quái dị. Hình vẽ trong bài mô tả trình tự các biến cố xảy ra tại đây.

Sơ đồ phản xạ các bức xạ tự nhiên tại vùng Tam giác quỷ.

Như chúng ta đã biết, sóng hạ âm cường độ lớn gây nên cảm giác sợ hãi và ý muốn bứt phá ra khỏi không gian khép kín. Dĩ nhiên, hành vi đó là hậu quả của phản ứng trực cảm đã hình thành từ rất lâu trong quá khứ tiến hoá của con người, mỗi khi bị tác động của sóng hạ âm hình thành trước lúc nổ ra các vụ động đất. Chính phản xạ này đã khiến cho các kíp máy bay và hành khách bị hốt hoảng và vội vã nhảy ra khỏi con tàu.

Dòng xoáy hạ âm của cơn bão hội tụ vào khu vực Tam giác quỷ. Khi cộng hưởng với nhịp sinh học của con người, sóng hạ âm có cường độ cao có thể gây chết người ngay tức khắc. Sóng hạ âm có thể là nguyên nhân dao động cộng hưởng của cột buồm trên thuyền và làm cho chúng gãy vụn. Hiện tượng tương tự cũng xảy ra khi sóng hạ âm cộng hưởng với độ rung của các yếu tố cấu trúc của máy bay. Sóng hạ âm cũng có thể là nguyên nhân hình thành một lớp sương mù dày đặc có màu đục như sữa trên đại dương và nhanh chóng biến mất. Độ ẩm của khí quyển tích tụ lại trong giai đoạn giãn nở có thể không kịp tan ra trong không khí ở giai đoạn nén tiếp theo, nhưng đồng thời có thể biến mất ngay tức khắc khi không có sóng hạ âm. Cuối cùng, sóng hạ âm có tần số 5-7 Hz có thể cộng hưởng với dao động cơ học, với con lắc đồng hồ có cùng tần số dao động và gây nên tác động phá huỷ. Điểm xuất phát của huyền thoại về trận gió hú rùng rợn, gây cảm giác sợ hãi do sóng hạ âm mạnh gây ra có thể là các hiện tượng tương tự xảy ra ở Tam giác quỷ. Các cấu trúc có tính chất hội tụ tương tự cũng có thể có ở các khu vực khác nhau trên hành tinh.

Sóng hạ âm có thể truyền dưới nước, còn cấu trúc hội tụ có thể hình thành ở thềm lục địa. Nguồn gốc của các sóng hạ âm cũng có thể là các núi lửa hoạt động ngầm dưới biển và động đất. Dĩ nhiên, hình dạng của các tấm gương phản chiếu sóng hạ âm ở thềm lục địa không hoàn chỉnh. Với kích thước tương đương bước sóng, cấu trúc thềm lục địa cũng có thể có tính chất cộng hưởng. Cần phải nghiên cứu mối liên hệ giữa tham số của các nguồn phát ra sóng hạ âm và sự phân bố cường độ sóng hạ âm trong mỗi một khu vực bị nghi là có hiện tượng dị thường. Quy luật hình thành các khu vực nguy hiểm quyết định tính chất của các biện pháp phòng ngừa.

Ảnh hưởng của sóng hạ âm đối với con người không chỉ hạn chế ở tác động trực tiếp đối với cơ thể, như đối với hệ thần kinh. Trong quá trình tiến hoá của con người, chắc chắn đã hình thành một trung tâm xúc cảm với sóng hạ âm nhằm báo động trước động đất và núi lửa. Tập hợp các phản ứng cần phải có khi xảy ra tác động bên ngoài vào trung tâm này có thể xác định được, khi biết chức năng của các phản ứng đó là để bảo đảm con người sống sót an toàn mỗi khi bị các tai nạn tương tự. Vậy đó là phản ứng gì? Có thể nêu tên các phản ứng sau: né tránh không gian khép kín để không bị rơi vào tình trạng chết chất đống, xu hướng chạy ra xa các đối tượng có thể bị đổ vỡ. Nói tóm lại, con người có xu hướng chạy đi bất cứ đâu để tránh khu vực có thảm họa. Dĩ nhiên, tất cả những hành động đó đều kéo theo cảm xúc sợ hãi.

Có thể quan sát được các phản ứng tương tự ở nhiều động vật, như chó biết cứu các em nhỏ trước khi xảy ra động đất. Đồng thời, khi bị tác động trực tiếp vào cơ thể, sẽ xuất hiện các phản ứng không cụ thể như suy kiệt, mệt mỏi và rối loạn giống như khi bị tác động của tia X quang và sóng vô tuyến tần số cao. Ngày nay, con người đã không còn nhạy cảm với sóng hạ âm, nhưng khi bị tác động của sóng hạ âm cường độ lớn, hệ thống bảo vệ từ xa có thể bị kích động và lấn át khả năng hành động tỉnh táo. Nếu sự sợ hãi không phải do các biểu tượng bên ngoài gây ra thì có thể xuất phát từ bên trong. Con người sẽ cảm thấy một xúc cảm sợ hãi vô thức. Điều này được chứng minh qua những lời nói cuối cùng của các phi công và thuỷ thủ khi bị chết trong vùng Tam giác quỷ, như: “Bầu trời thật khác lạ”, "Mặt biển thật khác lạ, một điều khủng khiếp đang xảy"... Nếu sự sợ hãi do các biểu tượng bên ngoài gây nên thì những người dũng cảm đã quen với nỗi sợ hãi có thể kịp phát đi các thông báo cụ thể. Phụ thuộc vào cường độ của sóng hạ âm, những người ở trên tàu có thể cảm thấy sợ hãi ở các mức độ khác nhau. Họ có thể ngồi vào xuồng bơi khỏi tàu hoặc chạy lên bong. Với cường độ sóng hạ âm cực lớn, họ có thể bị chết như đã từng được mô tả.

 Khám phá tam giác quỷ Bermuda

Tam giác Bermuda, còn gọi là Tam giác Quỷ, là một vùng biển nằm về phía tây Đại Tây Dương và đã trở thành nổi tiếng nhờ vào nhiều vụ việc bí ẩn.

Được biết, rất nhiều tàu thủy, máy bay hay thủy thủ đoàn được cho là biến mất không có dấu tích tại đây.

Vùng biển bao la giữa Florida, Puerto Rico và quần đảo Bermuda được gọi là Tam giác quỷ. Ảnh AP.

Vùng biển bao la giữa Florida, Puerto Rico và quần đảo Bermuda được cho là một trong những khu vực nổi tiếng nhất thế giới về những hiện tượng không bình thường.

Từ hơn một thế kỷ nay nhiều truyền thuyết và luận đề khác thường đã cố gắng giải thích việc tàu thủy và máy bay mất tích một cách bí ẩn.

Dường như các biến cố này hay xảy ra trong cái được gọi là tam giác quỷ. Số phận của "chuyến bay 19" trong tháng 12 năm 1945 là một trong những biến cố đó và là sự kiện nổi tiếng nhất và gây náo động dư luận nhiều nhất. Trong những năm sau đó thống kê các mất mát kỳ lạ tăng rõ rệt, các thông báo về máy bay mất tích được đưa ra gần như liên tục: năm 1947 chiếc máy bay "Superfort" không trở về sân bay xuất phát. Chiếc C-54 Skymaster và đội bay được nghe thấy lần cuối cùng khi cách Bermuda 100 dặm, sau đấy liên lạc vô tuyến bị cắt đứt. Năm 1948 chiếc "Star Tiger" của Anh biến mất trên bầu trời một cách không giải thích được. Cũng trong cùng năm đấy tín hiệu radar của một chiếc máy bay hành khách biến mất. Chiếc DC-3 đang trên đường bay từ Puerto Rico đến Maimi. Danh sách khủng khiếp này được nối tiếp một cách tương tự như vậy: năm 1949 chiếc "Star Ariel" biến mất khi cách Bermuda 380 dặm về phía Tây-Nam, năm 1950 một chiếc máy bay kiểu Globemaster ở tận cùng phía Bắc của tam giác và năm 1952 là một chiếc máy bay Anh trên đường đi đến Jamaica.

Khái niệm "tam giác Bermuda" xuất phát từ Vincent Gaddis vào năm 1964 và không bao lâu sau đó đã trở thành huyền thoại.

Một số khoa học gia về địa chất từ Nhật, Đức và Mỹ đã tìm thấy trữ lượng khí methane rất lớn trong vùng tam giác Bermuda (vì dưới đó có một mỏ than đã bị chìm từ lâu nên khí methane mới có thể bốc lên), có thể là nguyên nhân cho việc tàu thủy biến mất không dấu vết.

Trong độ sâu từ 500 đến 2.000m băng methane (methane hydrate) có thể hình thành khi methane hiện diện và nhiệt độ cho phép. Nếu áp suất và nhiệt độ thay đổi theo thời gian, khí methane sẽ dần dần thoát ra khỏi các tảng giống như băng này. Khi có thay đổi đột ngột, thí dụ như vì có động đất dưới đáy biển hay chuyển dịch trong kiến tạo mảng, một phần lớn của băng methane này có thể bị phân rã ra thành các thành phần cấu tạo (nước và methane). Methane dạng khí nổi lên trong bọt khí và làm giảm tỷ trọng của nước. Lực đẩy của tàu thủy và tàu ngầm giảm đi nhanh chóng và mạnh đến mức chúng chìm xuống mặt nước hoặc xuống đến tận đáy biển. Hiện tượng này được gọi là phụt khí.

Ngoài ra còn hình thành điện tích trong khi bọt khí nổi lên do có ma sát với nước mà qua sự chuyển động tạo nên một dòng điện và qua đó là một từ trường giải thích cho việc những thiết bị và dụng cụ từ và điện không hoạt động được nữa.

Một lý thuyết khác dẫn xuất từ tác động của sóng điện từ đến các dụng cụ hàng hải mà qua đó bị mất chức năng của chúng làm cho việc định hướng trở nên rất khó khăn cho thuyền trưởng hay phi công trong điều kiện thời tiết xấu. Thế nhưng phản bác lại điều này là cho đến nay người ta không thể đo đạc được những gì bất thường tương ứng trong khu vực đó và điều này cũng chỉ có thể giải thích được cho những tai nạn trong thời gian gần đây.

Tùy theo quan điểm mà người ta sẽ tìm thấy những lập luận có tính thuyết phục nhiều hay ít ủng hộ hay chống lại việc cho rằng có hiện tượng không giải thích được tác động ở đây.

Dẫu sao thì cho đến nay tất cả các biến cố trong tam giác Bermuda vẫn chưa được giải thích hoàn toàn. 

Nghiên cứu tác động bão Mặt Trời với Trái Đất

Các nhà khoa học Nhật Bản vừa nghiên cứu thành công mô hình máy tính có thể giúp nghiên cứu mức độ ảnh hưởng của bão Mặt Trời đối với môi trường không gian Trái Đất. 

Bão Mặt Trời là giai đoạn cao điểm của hoạt động vết đen Mặt Trời, những hạt mang điện lưu động với tốc độ cao được phát ra từ tầng khí quyển Mặt Trời có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường không gian của Trái Đất.

Những ảnh hưởng đó là gây nhiễu thông tin vô tuyến điện, gây tổn hại cho các vệ tinh nhân tạo và gây nguy hiểm bức xạ cho phi hành đoàn khi đi ra ngoài không gian.

Nhóm các nhà khoa học Nhật Bản cho biết, họ đã nghiên cứu mô hình máy tính này thông qua tham khảo những dữ liệu về cường độ và phương hướng từ trường của bề mặt Mặt Trời được thu thập bởi vệ tinh “Thái dương-B” do Nhật, Anh và Mỹ liên kết chế tạo và được phóng vào tháng 9/2006.

Kết quả này có lợi cho việc thúc đẩy công tác nghiên cứu dự báo thời tiết không gian, qua đó giúp giảm thiểu tối đa những tổn thất do bão Mặt Trời gây ra.

Những hình ảnh kinh ngạc về bão mặt trời

Tạp chí National Geographic giới thiệu những bức ảnh chụp bão mặt trời đáng kinh ngạc nhất trong năm 2010.

Đây là một vụ phun trào năng lượng lớn trên Mặt trời vào ngày 1/8. Hình ảnh này được ghi lại bằng vệ tinh mới nhất của NASA mang tên Solar Dynamics Observatory, nhưng đến tận hôm nay mới được công bố lần đầu. Và đây cũng là lần đầu tiên các nhà khoa học có thể ghi lại được hình ảnh về một vụ nổ bao phủ trên toàn bộ Mặt trời.

Mặc dù vụ nổ được bắt đầu bằng một đợt phun trào năng lượng nhỏ, nhưng ngay lập tức nó khiến các nhà khoa học phải sửng sốt khi nó nhanh chóng mở rộng và bao phủ lên toàn bộ Mặt trời.

Sau khi nối các điểm xuất hiện phun trào năng lượng khác nhau trên Mặt trời lại với nhau, các nhà khoa học đã có được hình ảnh tổng quát này.

Một video hồng ngoại được quay vào tháng 8 cũng cho thấy sự thay đổi nhiệt độ ở quầng Mặt trời từ 1,8 cho tới 4 triệu độ F (khoảng 1 đến 2,2 triệu độ C).

Hình ảnh những luồng năng lượng mặt trời nóng bỏng bắn ra mọi hướng từ Mặt trời trong tháng 8 năm nay do Đài quan sát mặt trời và nhật quyển (SOHO) ghi lại. Nhờ loại kính thiên văn để nhìn tán mặt trời đặc biệt, các nhà khoa học đã có thể nhìn thấy các cơn bão mặt trời phát tán năng lượng mặt trời như thế nào và chúng có thể đe dọa các vệ tinh và lưới điện của Trái Đất ra sao.

Hình ảnh Mặt trời hôm 1/8 được chụp bằng ánh sáng cực tím cho thất những điểm tối và sáng trên Mặt trời. Việc quan sát rõ nét về hoạt động của Mặt trời có thể giúp các nhà khoa học dự báo tốt hơn về vụ nổ vết đen trên Mặt trời.

Những khám phá vũ trụ nổi bật nhất năm 2010

Năm 2010, rất nhiều bí mật đáng chú ý về vũ trụ được phát hiện như mọi lỗ đen đều chứa một vũ trụ, điểm kết thúc của thời gian, tìm thấy trái đất mới... Dưới đây là 10 khám phá về vũ trụ đáng chú ý nhất năm nay, theo bình chọn của tạp chí uy tín National Geographic.

1. Mọi lỗ đen đều chứa một vũ trụ?

Giống như búp bê Matrioska (Nga), vũ trụ của chúng ta có thể nằm bên trong một hố đen và bao bọc hố đen đó là một vũ trụ lớn hơn. Đó là tuyên bố của Nikodem Poplawski thuộc trường Đại học Indiana ở Bloomington (Mỹ) trong một công trình nghiên cứu được công bố hồi tháng 4 năm nay. Do đó, hố đen tìm thấy trong vũ trụ của chúng ta từ trước tới nay rất có thể là cánh cửa để bước vào một vũ trụ khác nhỏ hơn.

2. Bí ẩn của "cấu trúc" ngoài vũ trụ

Trong năm 2010, các nhà khoa học phát hiện dòng chảy tối mở rộng ngoài sức tưởng tượng so với những báo cáo trước đó với phạm vi hơn 2,5 tỉ năm ánh sáng tính từ Trái đất. Trước đó, vào năm 2008, các nghiên cứu khoa học cũng phỏng đoán rằng, hàng trăm quần tụ thiên hà đang dịch chuyển về cùng một hướng với tốc độ 3,6 triệu km/h.

Những vận động này không thể giải thích bằng các mô hình vũ trụ hiện có. Vì vậy, các nhà nghiên cứu đề ra một cách giải thích vẫn đang gây nhiều tranh cãi, rằng các quần tụ thiên hà bị lôi kéo bởi lực hút của một vật chất nằm ngoài vũ trụ đã được biết tới.

3. Trăng tròn và sáng nhất trong năm 2010

Vào tối 29/1/2010, Mặt trăng ở vị trí gần nhất so với Trái đất, vì thế chúng ta thấy nó to nhất và sáng nhất trong năm 2010. Cứ mỗi năm mặt trăng tiến tới cận điểm một hoặc hai lần khi nó tròn. Sự trùng hợp đó xảy ra vào cuối tháng 1, khiến Mặt trăng trở nên to hơn 14% và sáng hơn 30% so với những lần trăng tròn khác trong năm.

Mặt trăng cách trái đất 384.403 km và xoay quanh hành tinh của chúng ta trên một quỹ đạo hình elip gần tròn với điểm gần nhất cách 363.104 km và điểm xa nhất cách 405.696 km. Chu kỳ của quỹ đạo quay quanh Trái đất khoảng 27,321 ngày.

4. Bão mặt trời gây ra cực quang kỳ lạ

Đầu tháng 8/2010, kính thiên văn Solar Dynamics Observatory của NASA đã ghi nhận được những hình ảnh cực quang có hình thù kỳ lạ trên bầu trời cực Bắc do các đám mây plasma từ bão Mặt trời gây ra. Cực quang là hiện tượng quang học với sự thể hiện màu sắc của ánh sáng trên bầu trời vào buổi đêm.

Các dải sáng này liên tục chuyển động và thay đổi làm chúng trông giống như những dải lụa ánh sáng trên bầu trời. Cực quang xuất hiện khi các hạt tích điện trong khí plasma tương tác với từ trường của trái đất, khiến những đám mây plasma bị hút về đầu cực và va chạm với các nguyên tử nitơ và ôxy.

5. Thiên thạch rơi xuống Trái đất

Một viên đá vũ trụ có kích thước 1,8 m và năng khoảng 450 kg đã đâm vào bầu khí quyển Trái đất tại một khu vực gồm các bang Wisconsin, Iowa, Illinois và Missouri (Mỹ) vào tối 14/4/2010. Vụ va chạm này đã tạo ra một tiếng nổ lớn và những vết sáng chói lóa trên bầu trời. Tuy nhiên, viên đá vũ trụ này đã bị đốt cháy trong bầu khí quyển và không gây ra bất kỳ thiệt hại nào.

6. Tìm thấy một Trái đất mới?

Tháng 10 vừa qua, các nhà khoa học thuộc trường Đại học California và Viện Carnegie (Mỹ) đã phát hiện ra một hành tinh mới có môi trường sống giống với Trái đất nhất từ trước tới nay. Hành tinh có kích thước tương tự Trái đất này được đặt tên là Gliese 581g. Nó có quỹ đạo quay quanh ngôi sao thuộc chòm sao Libra trong vũ trụ. Các nhà khoa học cho rằng, nước có thể tồn tại trên bề mặt của hành tinh này.

Hành tinh Gliese 581g cách Trái đất của chúng ta khoảng 20 năm ánh sáng và có quỹ đạo bay khoảng 37 ngày/vòng. Do sức hút của ngôi sao mà Gliese 581g quay quanh nên hành tinh này có một nửa luôn luôn là ban ngày và nửa còn lại vĩnh viễn là ban đêm.

7. Điểm kết thúc của Thời gian

Tháng 10/2010, các nhà vật lý thuộc trường Đại học California (Mỹ) đã đưa phỏng đoán rằng vũ trụ của chúng ta chỉ là một trong số vô vàn vũ trụ và họ tuyên bố, thời gian trong vũ trụ của chúng ta sẽ kết thúc trong 5 tỷ năm tới. Hiện tại, vũ trụ của chúng ta đã tồn tại được 14 tỷ năm.

8. Các nhà du hành vũ trụ bị bong móng tay khi ở ngoài không gian

Một nghiên cứu được công bố vào tháng 9/2010 cho thấy, các nhà du hành vũ trụ rất dễ bị bong móng tay sau mỗi lần đi bộ ngoài không gian. Nguyên nhân là do sự chênh lệch áp suất giữa khí quyển bên ngoài găng tay và bên trong găng tay rất lớn khi họ ở ngoài không gian. Để tránh chấn thương này, các nhà khoa học khuyên các nhà du hành không nên để móng tay dài hoặc đeo một lớp móng tay giả để bảo vệ.

9. Kính thiên văn Hubble phát hiện thiên hà già nhất

Kính thiên văn Hubble mới được gắn một camera tầm rộng đã bắt được hình ảnh của thiên hà chưa từng được biết đến này. Các nhà khoa học cho rằng những thiên hà này đã được hình thành 500 triệu năm sau vụ nổ Big Bang. Hiện tại, thiên hà này khoảng 1,5 triệu năm tuổi – già hơn bất cứ thiên hà nào khác trong vũ trụ được phát hiện cho đến thời điểm hiện tại.

10. Mưa sao băng Perseid

Mưa sao băng Perseid thường diễn ra vào giữa tháng 8 hàng năm. Khi mưa sao băng diễn ra, một đám mây khổng lồ gồm những hạt bụi có kích thước khác nhau của sao chổi Swift-Tuttle lao vào bầu khí quyển Trái đất với vận tốc 160.000 km/h tạo ra các sóng xung kích. Các sóng này nén các phần tử không khí phía trước làm cho nhiệt độ lên tới hàng nghìn độ C và bốc cháy nhanh chóng tạo ra những vệt sáng dài trên bầu trời.

Phát hiện mới về sự hình thành bão mặt trời

Các nhà khoa học thuộc trường Đại học Anberta của Canada ngày 26/5 cho biết họ có thể theo dõi được sự hình thành của một cơn bão mặt trời từ điểm xuất phát của nó trong vũ trụ. 

Phát hiện này có thể đem lại một "công cụ mới" trong việc dự đoán thời tiết trong vũ trụ.

Nhóm nhà khoa học thuộc trường Đại học Alberta do hai nhà vật lý học Jonathan Rae và Ian Mann đứng đầu đã sử dụng các dữ liệu do 5 vệ tinh Themis quan sát vũ trụ do Cơ quan vũ trụ Canada (CSA) và Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) phóng lên từ năm 2007, cũng như một số trạm quan sát dưới mặt đất cung cấp để xác định nơi hình thành một cơn bão mặt trời.

Bão mặt trời là một luồng hạt điện tích giải phóng từ vùng thượng quyển của các ngôi sao mang các hạt electron và proton ở năng lượng cao, khoảng 500KeV.

Các dòng hạt mang điện phóng ra từ mặt trời sinh ra một từ trường, có độ lớn vào khoảng 6.10 - 9 teslab và ép lên từ trường trái đất làm cho từ trường nơi bị ép tăng lên.

Khi từ trường trái đất tăng lên, từ thông sẽ biến thiên và sinh ra một dòng điện cảm ứng chống lại sự tăng từ trường của trái đất. Dòng điện cảm ứng này có thể đạt cường độ hàng triệu ămpe chuyển động vòng quanh trái đất và gây ra một từ trường rất lớn tác dụng lên từ trường trái đất.

Về tác hại của bão mặt trời, các nhà khoa học cho rằng cơn bão này có thể làm gián đoạn hệ thống truyền tải điện, sóng điện thoại, gây tê liệt các thiết bị vệ tinh và ảnh hưởng đến sức khỏe của con người. Do vậy, việc xác định được điểm hình thành bão mặt trời rất quan trọng để loài người có thể giảm thiểu thiệt hại mà nó gây ra.

Nhà vật lý Ian Mann cho biết các vệ tinh Themis sẽ tiếp tục theo dõi các trận bão mặt trời thêm 3 năm nữa và những thông tin này sẽ giúp nhóm của ông dự báo ngày một chính xác hơn thời tiết trong vũ trụ./.

Sự thật về ngày tận thế năm 2012

Kiểm chứng giả tưởng và thực tế đằng sau các kịch bản phổ biến nhất về ngày tận thế được cho là sẽ xảy ra vào năm 2012.

1. Người ngoài hành tinh xâm lược Trái đất

Câu chuyện về một cuộc xâm lược Trái đất của người ngoài hành tinh được biết đến lần đầu tiên trong tiểu thuyết "War of the Worlds" của nhà văn HG Wells năm 1898 và được tô vẽ nhiều hơn nữa trong những năm cuối thế kỷ 20, đầu thế kỷ 21 bằng một loạt tiểu thuyết và phim viễn tưởng.

Việc các bằng chứng về sự xuất hiện của UFO gây một vụ tai nạn tại Roswell, New Mexico, Mỹ năm 1947, một số hình ảnh và video bằng chứng khá tin cậy về sự xuất hiện của các vật thể lạ trên bầu trời ở khắp thế giới được cho là UFO được công bố rộng rãi và liên tiếp trong thời gian gần đây cũng đã khiến nỗi sợ hãi này ngày càng gia tăng.

Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy các bằng chứng cho thấy nỗi sợ của con người về một cuộc tấn công của những người đến từ các thiên hà nằm bên ngoài thiên hà của chúng ta đang có xu hướng tăng lên, cao hơn so với những nỗi sợ hãi khác xuất phát từ Trái đất.

Căn cứ thực tiễn: Mặc dù rất nhiều hình ảnh, video, các vụ rò rỉ tài liệu bằng chứng về việc các chính phủ đã theo dõi UFO trong hơn 50 năm qua, những câu chuyện về người Trái đất bị người ngoài hành tinh bắt cóc, các chiến dịch truy bắt người ngoài hành tinh...đã được phát hành rất nhiều, nhưng điều đó vẫn không có độ để có thể tin rằng sẽ có một cuộc tấn công từ ngoài vũ trụ vào năm 2012.

Khả năng xảy ra: 0,1/10.

2. Hành tinh Nibiru va chạm Trái đất

Hàng ngàn các diễn đàn và các trang web đã truyền đi nội dung một thông tin cho rằng vào đầu thế kỷ 21, một hành tinh chưa từng được khám phá từ trước tới nay sẽ va chạm hoặc tiến tới rất gần Trái đất phá hủy nền văn minh tồn tại từ lâu trên hành tinh của chúng ta bằng một trận đại hồng thủy.

Tin đồn này xuất phát từ câu chuyện viễn tưởng kể về hành tinh Nibiru trong một cuốn sách của nhà văn Zechariah Sitchin năm 1960. Theo mô tả của Sitchin, Nibiru là một hành tinh nằm trong hệ Mặt trời của chúng ta nhưng nó di chuyển theo một quỹ đạo rất khác lạ khiến nó chỉ xuất hiện trong hệ Mặt trời của chúng ta 3.700 năm một lần. Tuy nhiên, nhà văn Sitchin không hề đề cập tới việc hành tinh này sẽ đe dọa Trái đất.

Nhưng tin đồn vẫn lan truyền với tốc độ chóng mặt. Một số người còn cho rằng Nibiru là một ngôi sao lùn màu nâu và là em gái của Mặt trời sẽ được quan sát thấy lần đầu tiên trong cuối năm nay.

Căn cứ thực tiễn: Trong số những phát hiện mới của NASA được công bố vào năm 2005 có đề cập tới phát hiện về hành tinh thứ 10 nằm ngoài rìa hệ Mặt trời của chúng ta và nhiều người nghĩ rằng nó sẽ di chuyển băng qua Trái đất năm 2012. Nhưng các nhà khoa học của NASA tin chắc rằng hành tinh thứ 10 này sẽ không di chuyển vào bên trong hệ Mặt trời của chúng ta nên khả năng nó va chạm với Trái đất là rất khó.

Khả năng: 0,2/10

3. Thảm họa từ bão Mặt trời

Đây là một kịch bản về ngày tận thế có liên quan tới bộ lịch của người Maya cổ đại. Theo kịch bản này, một vụ nổ lớn sẽ diễn ra trên Mặt trời vào tháng 12/2012 sẽ đẩy một làn sóng năng lượng khổng lồ hướng về phía Trái đất và thiêu cháy tất cả mọi thứ trên đường đi của nó trong chớp mắt.

Căn cứ thực tiễn: Trong thực tế, chưa từng có một bằng chứng nào về một vụ nổ mạnh mẽ như thế này trên Mặt trời được tìm thấy từ trước tới nay.

Các nhà khoa học cũng cho rằng, mối tương quan giữa chu kỳ xuất hiện bão Mặt trời 11 năm một lần với chu kỳ theo quan sát của người Maya vẫn còn chưa có bằng chứng vững chắc. Những vụ nổ trên Mặt trời từ trước tới nay cũng được dự báo có thể gây ra các thiệt hại cho vệ tinh và gây tổn thương cho các nhà du hành vũ trụ, gây hiện tượng mất điện nhưng nó không đủ mạnh để gây tổn thất nặng nề cho Trái đất và chắc chắn là một vụ giải phóng năng lượng lớn cũng không xảy ra vào năm 2012.

Trong một tương lai xa, khi Mặt trời hết năng lượng và chết đi thì nó sẽ phát nổ và nhấn chìm Trái đất bằng một làn sóng năng lượng cuối cùng của nó. Nhưng thay vì diễn ra vào năm 2012 như lịch của người Maya, thời điểm đó phải chờ hơn 5 tỷ năm nữa mới có thể xảy ra.

Năm ngoái, một nhà Maya học tên là Apolinario Chile Pixtun cho biết, ông đã mệt mỏi vì liên tục bị khủng bố với những câu hỏi dồn dập về ngày tận thế của những người hiếu kỳ tin vào giả thuyết về ngày tận thế của người Maya. NASA cũng khẳng định rằng thế giới sẽ không kết thúc vào ngày 21/12/2012, ngày bộ lịch của người Maya kết thúc.

Khả năng: 0,3/10

4. Sự thay đổi cực từ

Một phần lớn các tín hữu tin rằng ngày tận thế sẽ xảy ra vào năm 2012 khi cực từ của Trái đất bị đảo ngược mạnh mẽ và nó sẽ khiến hành tinh của chúng ta bị đảo chiều quay gây ra một loạt các thảm họa khác vào những năm sau đó.

Họ còn đưa ra các bằng chứng về những lần thay đổi cực từ của Trái đất trong lịch sử và cho rằng hiện tượng đảo chiều này có thể được tính toán trước nhờ các vết đen hoặc lý thuyết nghiên cứu từ trường.

Rất nhiều người còn tin rằng người Maya và người Ai Cập cổ đại đã tính toán và dự đoán và chỉ ra các bằng chứng về hiện tượng đảo ngược cực từ Trái đất trong tương lai, nhưng những bí mật này đang được các chính phủ giấu kín.

Căn cứ thực tiễn: Nghiên cứu của các nhà khoa học của đại học Princeton và đại học Paul Sabatier ở Toulouse, Pháp đã chỉ ra rằng Trái đất đã từng tự làm cân bằng lại mình vào khoảng 800 triệu năm trước. Kết quả nghiên cứu các khoáng chất từ đá trầm tích ở Na Uy cũng cho thấy rằng cực Bắc đã bị dịch chuyển hơn 50 độ khoảng 20 triệu năm trước.

Các nhà khoa học khác cũng phát ra rằng sự chuyển động theo mùa ở cả hai vùng cực cũng làm ảnh hưởng tới vị trí của các cực từ. Trong khi những người tin vào thuyết khải huyền tin rằng quá trình này có thể xảy ra chỉ trong một thời gian ngắn thì các nhà địa chất học lại tin rằng phải mất rất nhiều thời gian, trong khoảng 1 triệu năm, mà chưa chắc có thể tạo ra một sự thay đổi lớn trong tương lai.

Khả năng: 1/10

5. Siêu núi lửa tỉnh giấc

Một vụ phun trào của siêu núi lửa lớn hơn bất kỳ vụ phun trào nào trong lịch sử hiện đại sẽ xảy ra vào năm 2012 khi lượng mắc ma bị dồn ứ trong lớp vỏ Trái đất quá lớn và không thể thoát ra được.

Kết quả là chúng tạo ra áp suất lớn ở một số điểm có chứa nhiều mắc ma và sau đó sẽ sinh ra một vụ nổ thổi tung tất cả lên trời. Khi đó, hàng triệu tấn đất đá vụn và các khí độc hại sẽ phát tán vào khí quyển hoặc sẽ nhấm chìm cả thế giới vào một thời kỳ băng hà hoặc trường hợp xấu nhất nó có thể quét sạch mọi sự sống trên hành tinh của chúng ta.

Bằng chứng: Hầu hết các tin đồn về một vụ phun trào núi lửa lớn vào năm 2012 đều cho rằng nó sẽ xảy ra tại vương quốc của núi lửa ở công viên Đá Vàng ở Mỹ, nơi có vô số ngọn núi lửa tiềm ẩn bên dưới lòng đất đã ngủ trong nhiều năm qua.

Những bức ảnh chụp từ vệ tinh cũng cho thấy có những thay đổi trong hoạt động của đá nóng ở độ sâu 16 km dưới lòng đất ở khu vực này. Tuy nhiên, không ai biết trước liệu khi nào những ngọn núi lửa ở đây sẽ tỉnh giấc và nó sẽ gây ra một thảm họa lớn tới mức độ nào.

6. Thế chiến thứ 3

Gần như ngay sau khi chiến tranh thế giới lần thứ 2 kết thúc vào năm 1945 và sự bế tắc giữa các nước đồng minh phương Tây và khối phương Đông đã nảy sinh, nhiều người đã lo lắng rằng điều đó có khả năng dẫn tới một cuộc xung đột tiếp theo.

Khi nước Nga cho nổ quả bom nguyên tử thử nghiệm đầu tiên hai năm sau đó, một cuộc chạy đua vũ trang giữa phương Đông và Tây lại bắt đầu. Việc phát minh ra bom nhiệt hạnh đã khiến cuộc đua này bước vào giai đoạn tăng tốc và lên tới đỉnh điểm là năm 1962 gần dẫn tới một cuộc đối đầu hạt nhân giữa Mỹ và Liên Xô.

Tuy nhiên, sự ra đời của loạt vũ khí nguyên tử hiện đại ở những năm1970-1980 và một đường dây nóng được thành lập giữa Kremlin và Nhà Trắng cũng như các hiệp ước kiểm soát vũ khí hạt nhân ra đời đã làm mối đe dọa về khả năng xảy ra một cuộc chiến tranh thế giới lần 3 bắt đầu hạ nhiệt.

Căn cứ thực tiễn: Các mối đe dọa cũng giảm vào những năm 1990 với sự sụp đổ của Liên Xô. Nhưng một số người vẫn tin rằng, nguy cơ xảy ra một cuộc chiến tranh mới nhất đang phát sinh giữa Triều Tiên và Hàn Quốc.

Sự nổi lên của các quốc gia sở hữu hạt nhân như Trung Quốc, Iran và Pakistan và tình hình căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên cũng có thể leo thang thành xung đột toàn cầu.

Khả năng: 1,5/10

7. Khủng bố quốc tế

Kể từ ngày 11/9/2001, ngày diễn ra cuộc tấn công khủng bố nhằm vào tòa tháp đôi của Mỹ khiến 3.000 người thiệt mạng, đã có những lo ngại về sự lớn mạnh của tổ chức khủng bố quốc tế al Qaeda và những nhóm khủng bố khác sử dụng vũ khí sát thương hàng loạt tàn phá một thành phố lớn ở phương tây hoặc phát động một cuộc tấn công hóa học hay sinh học trên toàn thế giới.

Dick Cheney, cựu phó TT Mỹ, thú nhận rằng ông bị ám ảnh bởi những suy nghĩ về một đám mây hình nấm xuất hiện ở đường chân trời ở trung tâm thành phố Mỹ.

Đặc biệt là một số người tin rằng sự kiện 11/9 thực sự đã được lên kế hoạch từ trước và được thực hiện bởi các phần tử bất hảo trong chính quyền Mỹ và tin rằng đó là một nước cờ nhằm chuyển hướng tấn công khủng bố sang phương Tây và mở ra một kỷ nguyên mới của thiết quân luật và chính quyền độc tài toàn trị.

Căn cứ thực tiễn: Vài năm trước, Osama bin Laden lên tiếng cho rằng hắn có trong tay một số thiết bị hạt nhân nhưng chúng chỉ có tác dụng phòng thủ chứ không có tác dụng tấn công.

Nhưng không có bằng chứng cho thấy al Qaeda hay bất kỳ một ai khác nắm giữ vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, mối quan tâm hiện nay về chương trình hạt nhân của Pakistan khiến nhiều nhà quan sát lo ngại rằng al Qaeda hoặc Taliban có thể có trong tay vũ khí hạt nhân.

Khả năng: 2/10

8. Giá dầu leo thang và cuộc khủng hoảng năng lượng

Việc giảm khai thác dầu mỏ toàn cầu là nguyên nhân chính dẫn tới việc các nền kinh tế tiêu thụ khá nhiều dầu mỏ lâm vào cảnh khủng hoảng tài chính và năng lượng do giá dầu leo thang.

Nhưng giả thuyết cho rằng trong tương lai có thể xảy ra một cuộc khủng hoảng toàn cầu nghiêm trọng khi cầu vượt quá nguồn cung. Nhưng khi nào điều đó xảy ra?

Nhiều người cho rằng đó là năm 2020. Còn một số người lại tin rằng nó đã bắt đầu xảy ra rồi. Một số còn gắn mối liên hệ giữa việc tăng mạnh giá dầu với sự kết thúc lịch của người Maya vào năm 2012.

Nếu điều đó xảy ra, nó sẽ gây ra hậu quả rất lớn đối với các nền kinh tế phụ thuộc phần lớn vào dầu mỏ và các phụ phẩm của nó như phân bón và thuốc trừ sâu và ngành công nghiệp chế tạo chất dẻo.

Căn cứ thực tiễn: Sự thiếu hụt dầu mỏ là một điều chắc chắn nhưng câu hỏi vẫn còn để ngỏ là khi nào nó sẽ xảy ra và lúc nào thế giới sẽ có nguồn năng lượng thay thế.

Một số nhà quan sát thì tỏ ra lạc quan hơn và cho rằng giá dầu mỏ sẽ không lên cao điểm trước năm 2020. Nhưng họ cũng cảnh báo về việc các công ty dầu mỏ đã phóng đại dự trữ của họ dưới lòng đất làm tăng lo ngại về việc rút ngắn thời gian diễn ra sự leo thang giá dầu mỏ. Và điều đó càng nhấn mạnh thêm về sự phụ thuộc của chúng ta với một số nguồn tài nguyên hữu hạn.

Khả năng : 4/10

9. Sự biến mất của loài ong

Hơn 1/3 số tổ ong thương mại tại Mỹ bị mất vào mùa đông năm 2008 bởi tình trạng tan vỡ bất thường (colony collapse disorder – CCD). Dưới sự ảnh hưởng của nó, tất cả các con ong thợ trong một khu vực sinh sống đột nhiên chết đi và để lại những con ong chúa cô độc lang thang một mình trên khu đất trống. Căn bệnh đã lan sang cả các đàn ong ở châu Âu bao gồm Pháp, Bỉ, Ý, Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha.

Một số nguyên nhân của bệnh cũng đã được đưa ra như do ảnh hưởng của thuốc trừ sâu, virus liệt cấp tính của Israel, biến đổi khí hậu và chương trình phát sóng điện thoại di động... nhưng vẫn chưa thể tìm thấy thủ phạm chính xác là ai.

Và vì không tìm ra được nguyên nhân của căn bệnh nên không thể có biện pháp đối phó hiệu quả. Nhiều người đã lo ngại về việc bùng phát một đại dịch toàn cầu dẫn tới sự tuyệt chủng của loài ong sẽ trở thành sự thật.

Căn cứ thực tiễn: Ngoài những mất mát và sụt giảm lượng mật ong, những loài cây sống nhờ loài ong này cũng có nguy cơ bị xóa sổ như đậu tương, bông, các loại rau, một số loại quả và hạt như hạnh nhân, nho, táo, hoa hướng dương….

Gần 1/3 lương thực của thế giới đang bị ảnh hưởng trực tiếp bởi sự tồn tại của loài ong. Nếu loài ong thực sự bị tuyệt chủng, thì nạn đói và bạo lực chắc chắn sẽ bùng phát theo nó.

Khả năng: 7/10

10. Môi trường sụp đổ

Trong các thập kỷ trước, ô nhiễm, suy thoái đất, phá hủy tầng ozon và sự tan chảy của băng là những thảm họa sinh thái mà chúng ta phải đối mặt. Nhưng hiện nay, mức độ của các thảm họa này đã tăng cao rất nhiều và trở thành vấn đề biến đổi khí hậu và nóng lên toàn cầu.

Tất nhiên, không còn nghi ngờ gì về việc con người đã tác động và làm biến đổi khí hậu và một loạt các tác hại môi trường khác như ô nhiễm nước, đất đai và không khí dẫn tới sự tuyệt duyệt của rất nhiều loài động thực vật.

Nhưng con người cũng đã nỗ lực hàn gắn những lỗi lầm của mình, bằng cách thông qua các nghị quyết cắt giảm khí thải cacbon và giữ cho nhiệt độ toàn cầu tăng dưới 2 độ C để cứu vãn hành tinh của chúng ta.

Thế giới có thể tê liệt vì bão Mặt trời

Theo các nhà khoa học, năm 2012, một trận bão từ Mặt Trời giống hiện tượng từng xảy ra năm 1859 sẽ đổ ập tới trái đất, gây thiệt hại to lớn vì loài người đã phụ thuộc quá nhiều vào điện.

Kịch bản cho "ngày bão đổ bộ"

Một báo cáo đăng trên tạp chí khoa học New Scientist số mới nhất cho thấy, trận siêu bão Mặt Trời sắp tới có thể trở thành một thảm họa và là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với nền văn minh nhân loại trong tương lai.

Ngày 1/9/1859, chỉ 48 giờ sau khi Richard Carrington, nhà thiên văn học người Anh phát hiện một vệt sáng tách khỏi bề mặt Mặt trời, các dải cực quang chiếu sáng toàn bộ bầu trời đêm kéo dài đến cả những vùng nhiệt đới. Ánh sáng này mạnh đến nỗi người ta có thể đọc báo giữa đêm khuya. Ở California, những người thợ mỏ bị đánh thức vào lúc hai giờ sáng vì tưởng rằng ánh sáng ngày mới đã đến. 

Hiện tượng cực quang ở vùng cực, luồng gió mặt trời "hiện hình" khi va đập vào bầu khí quyển.

Các nhà khoa học ước lượng, trái Đất đã gần như bị nhấn chìm trong điện. Tuy nhiên, khi đó thiệt hại không đáng kể vì toàn bộ chuyển động của thế giới vận hành bằng hơi nước và sức người. Thời đó, thiệt hại đáng kể có lẽ chỉ là các điện tín viên. Họ bị giật bởi các dòng điện tạo ra do bão Mặt Trời tràn lan khắp hệ thống đường tín hiệu.

Nhưng ngày nay, mọi sự đã khác. Một trận siêu bão điện từ tương tự năm 1859 sẽ sinh hàng nghìn ra tỷ watt điện dư thừa. Lượng điện này sẽ làm tan chảy linh kiện của các máy biến thế khắp nơi trên toàn thế giới. Tất cả các hoạt động ở nhiều quốc gia vốn phụ thuộc chặt chẽ và điện năng sẽ bị tê liệt: các nhà máy, hệ thống chiếu sáng, cấp thoát nước, hệ thống thông tin và viễn thông, hệ thống cung cấp và phân phối hàng hóa,...

Nền văn minh bị đẩy lùi hàng thập kỷ

Bão Mặt Trời hay gió Mặt Trời, là luồng hạt điện tích giải phóng từ vùng thượng quyển của Mặt Trời mang theo các hạt electron và proton năng lượng cao (khoảng 500KeV). Những luồng gió hạt điện tích này thường xuyên thổi đến Trái Đất, gây ra lo ngại đối với sức khỏe của các phi hành gia và các vệ tinh nhân tạo ngoài vũ trụ. 

Năm 2012, từ quyển của trái đất đối mặt với cơn bão từ trường mạnh nhất trong lịch sử hiện đại.

Tuy nhiên đối với những sinh vật nằm trong sự bảo vệ bầu khí quyển và từ quyển của Trái Đất, bão Mặt Trời thường chỉ gây ra một số hiện tượng như bão từ, cực quang...

Nhiều nghiên cứu chỉ ra, bão mặt trời có chu kỳ 11 năm, tuy nhiên mức độ của mỗi lần hoạt động là khác nhau. Theo các nhà khoa học, đỉnh điểm tiếp theo của hoạt động này sẽ diễn ra vào năm 2012, có nhiều khả năng sẽ rơi vào gần ngày Xuân phân hoặc Thu phân.

Khi đó, các nước ít bị ảnh hưởng nhất là các nước đang phát triển. Những nước thuộc thế giới thứ ba vẫn thường phải chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của thảm họa tự nhiên do cơ sở hạ tầng kém phát triển, lại sẽ có khả năng thích ứng rất nhanh nếu như thảm họa bão Mặt Trời xảy ra. Ngược lại, các quốc gia phát triển sẽ bị tê liệt gần như hoàn toàn, và sẽ phải mất hàng thập kỷ mới có thể quay trở lại nhịp sống như cũ.