Thấy mới tin, không thấy không tin; vậy đó là cái thấy của kẻ 'hạ sỹ'. Người ở trong mê, tạo nghiệp nhiều lắm, bản tính bị mê đâu thể nào thấy được. Ngộ trước thấy sau, tu tâm trừ nghiệp, bản tính hễ xuất liền có thể thấy. Ấy vậy kẻ 'thượng sỹ' dù thấy hay không, vẫn dựa vào Ngộ mà viên mãn. Người ta có [người] thấy có [người] không thấy, ấy là tầng thứ định ra thế, căn cơ khiến như thế. Người tu phần đông không thấy là vì có truy cầu nhìn thấy, đó là chấp trước; vậy không bỏ nó đi thì không thấy. Phần đông là do nghiệp lực ngăn trở, hoặc hoàn cảnh không thích hợp, hoặc Pháp tu định ra thế; có nhiều nguyên nhân, định riêng từng người. Ai mà thấy, là thấy có chỗ không rõ, không rõ mới có thể ngộ Đạo. Như thân nằm trong cảnh, không gì không rõ, thì người đó đã khai công; không thể tu tiếp, không tồn tại cái 'ngộ' đó nữa.

● ● ● ● ● ● ● ● ●

Ghi chú:

Dịch ngày 30-3-2008.

▪ chúng giả hữu kiến hữu bất kiến: có thể hiểu là người ta có [người] thấy có [người] không thấy (như dịch trong bài này), hoặc có thể hiểu là người ta có [cái] thấy có [cái] không thấy.
▪ nhân tại mê trung: trong bài này dịch là người ở trong mê.
▪ Pháp tu: trong bài này có thể hiểu là Pháp mà người đó tu theo (chữ Pháp viết hoa), hoặc phương pháp, biện pháp, cách, lối mà người đó tu theo.
▪ thượng sỹ: kẻ sỹ bậc thượng; hạ sỹ: kẻ thấp kém.