Ngày hôm sau đến cũng là ngày mà cậu Khiêm có một bài kiểm tra năng lực. Những tân binh sau khi được huấn luyện một tuần hơn đều sẽ phải trải qua đợt kiểm tra năng lực này, nếu đạt, các tân binh có thể tiếp tục luyện tập những bài tập cao hơn và được chuyên một vai trò nào đó, như chiến sĩ trực tiếp xông ra mặt trận, quân y hay trinh sát...Khiêm rất coi trọng đợt kiểm tra này, tất nhiên cậu sẽ trở thành một chiến sĩ, cầm gươm, bắn súng, tiêu diệt những tên đã phá hoại gia đình và quê hương cậu.

Một thời điểm giao thoa giữa trưa và chiều, cả hai tân binh gần đây là Khiêm và Phong đã được chính chỉ huy Quân kiểm tra năng lực:

- Đầu tiên, tôi sẽ kiểm tra nội dung bật xa, các đồng chí nghe khẩu lệnh, chuẩn bị rồi xuất phát, chạy một mạch tới vạch ngăn cách và bật xa nhất có thể. Cách tính thành tích: cự ly nhảy 4,4m đạt khá, 4,8m đạt giỏi, các đồng chí được thực hiện ba lần, lấy kết quả ở lần thực hiện tốt nhất. Rõ chưa! – Quân vẫn giữ chất giọng đanh thép nội lực của một chỉ huy.

- Rõ! – Cả hai đồng thanh.

- Sau đây, hai đồng chí xem đồng chí Huy thực hiện mẫu một lần. Đồng chí Huy ra vị trí

- Rõ! - Đồng chí Huy đáp một cách dứt khoát.

Vị tiền bối bằng tác phong nhanh nhẹn, dứt khoác, chạy ra chỗ vạch xuất phát. Cả Khiêm và Phong đều đang hướng mắt về người đồng chí, khi khẩu lệnh "Chạy!" được phát ra, Huy chạy một mạch đến điểm dậm nhảy, bật một cái, người anh bay đi như một chiếc tên lửa, đáp xuống khoảng nền cát kia.

- Vừa rồi đồng chí Huy đã thực hiện mẫu động tác, các đồng chí còn thắc mắc gì nữa không?

- Dạ không, thưa chỉ huy!

- Được! Vậy tôi sẽ gọi các đồng chí lên thực hiện. Đầu tiên, đồng chí Phong ra vị trí

Phong được thử trước, cậu được thử ba lần, kết quả sẽ lấy ở lần thực hiện tốt nhất. Vào tư thế chuẩn bị, khi tiếng: "Chạy!" đanh thép của Quân phát ra, cậu Phong chạy một cách đầy quyết tâm, bật lên một cái, đáp đất có chút nặng nề và không vững nhưng cậu lập tức trở về tư thế nghiêm. Sau ba lần như thế, Quân báo lại kết quả cho Phong: "Bốn mét năm, thành tích đạt khá". Nụ cười thoả mãn in rõ lên khuôn mặt cậu trai trẻ, cũng đã cố gắng hết mình.

- Mời đồng chí về chỗ đứng

- Rõ!

- Tiếp theo, mời đồng chí Khiêm vào vị trí chuẩn bị

- Rõ! – Khiêm lập tức đáp lại một cách thuần thục, sau một tuần huấn luyện, cậu đã phần nào linh hoạt trong cách xưng hô, báo cáo, điều lệnh trong quân đội.

Bằng một khẩu lệnh dõng dạc: "Chạy!" của Quân, Khiêm bật đà chạy một mạch đến vạch xuất phát, bật một cái, những làn khói cát văng tung toé, cậu đã đứng nghiêm chỉnh tề. Chỉ mới lần thử đầu tiên nhưng sao vô cùng hồi hộp. Một lúc trước khi chỉ huy đọc kết quả, một kết quả chói tai: "Ba mét hai". Cái gì? Ba mét hai? Có phải không? Rõ ràng là ba mét hai, cự ly của cậu ngắn hơn đáng kể so với Phong lúc nãy, chẳng lẽ cậu lại kém đến thế. Không bỏ cuộc, cậu đã nhanh chóng trở về vạch xuất phát để thử lại lần hai, lần này cậu chắc chắn sẽ làm được. Với một lòng quyết tâm còn dữ dội hơn lần trước, cậu Khiêm dùng hết sức lực của bản thân, phóng như một chiếc giáo đang lao tới. "Ba mét chín", gần bốn mét, cậu có chút không cam tâm, nhưng vẫn là tốt hơn lần trước. Lần này là lần cuối cùng, cậu không được mắc sai lầm, tiếng khẩu lệnh vang lênh: "Chạy!", một lần nữa cậu Khiêm dùng hết sức mình phóng đi, bật lên rồi đáp xuống. Tim cậu đập loạn xạ lúc chờ kết quả, nếu không đạt, cậu sẽ phải rèn luyện thêm một khoảng thời gian nữa trước khi có thể trở thành một chiến sĩ chính thức. Cuối cùng cũng xong, Khiêm đưa mắt nhìn chỉ huy, cả Phong cũng đang rất sốt ruột cho người bạn của mình, rồi tiếng nói vang lên: "Ba mét bảy, thành tích tốt nhất: ba mét chín, chưa đạt".

Sắc mặt Khiêm đơ ra, cậu đã không làm được. Một bên, Phong đang không khỏi bất ngờ khi nghe được kết quả như thế, thường ngày, Khiêm tập luyện rất hăng, hăng hơn cậu nhiều, mỗi lần giải tán đều đẫm mồ hôi, sau kiểm tra lại kém như thế? Gạt cái đó qua một bên, Phong biết bạn mình sắp sụp đổ đến nơi, cậu đang nghĩ cách để an ủi bạn mình. Khiêm lúc này vẫn bàng hoàng đứng đó, giọng chỉ huy cất lên: "Đồng chí Khiêm bây giờ có thể về chỗ đứng". Câu nói ấy đã thức tỉnh cậu trong lúc hoang mang, như một phản xạ, cậu đáp lại: "Rõ!" rồi đi về đứng cạnh Phong:

- Tôi xin đọc lại thành tích bài kiểm tra nội dung bật xa. Đồng chí Phong: thành tích tốt nhất bốn mét năm, đạt khá. Đồng chí Khiêm: thành tích tốt nhất ba mét chín, chưa đạt. Các đồng chí có thắc mắc gì không?

Phong nhìn qua Khiêm, thấy cậu không nói gì, mặt Khiêm lúc này không sắc thái. Cậu định nhắc Khiêm xin chỉ huy được thực hiện lại, nhưng Khiêm đã nói trước cậu: "Dạ tôi không có thắc mắc gì thưa chỉ huy". Hơi bất ngờ và bối rối, cậu Phong cũng đáp theo: "Dạ tôi cũng không có thắc mắc gì". Nghe thế, Quân tiếp tục: "Được! Vậy tôi sẽ hướng dẫn các đồng chí nội dung kiểm tra tiếp theo..."

Cả ngày hôm đó hai người đã được kiểm tra nhiều nội dung khác nhau, bật xa, chạy bền, điều lệnh, cả các câu hỏi tình huống, kiến thức... Phong về tổng quan đã hoàn thành bài các kiểm tra ở mức trung bình khá, Khiêm không khả quan như vậy, các bài kiểm tra về thể lực đều trung bình yếu, chỉ có những bài kiểm tra về kiến thức và điều lệnh, cậu mới hoàn thành tốt. Trở về căn phòng nhỏ ban chiều, cả hai con người mệt lả lời này chuẩn bị tắm trôi đi cơn uể oải. Biết rất rõ tâm trạng thất vọng của Khiêm, Phong cất tiếng trước:

- Này, người bẩn quá, lúc nãy chạy nhảy dính toàn đất với cát, tớ đi tắm chút, cậu đi không?

- Ừm, cậu ra trước đi – Không thèm ngoảnh đầu lại nhìn, giọng Khiêm đã khàn đi.

- Đừng buồn nữa, luyện tập thêm chút rồi kiểm tra lại, đừng lo nhé. Không ai cười cậu đâu, miễn là cậu còn ý chí và quyết tâm, cậu sẽ làm được – Phong nói xong liền quay đầu đi đến khu nhà tắm công cộng.

Nghe bạn mình nói, Khiêm vẫn không ngoảnh đầu lại, đầu cậu đang suy nghĩ rất nhiều, về mục đích của bản thân, về năng lực của bản thân, cậu cảm thấy có lỗi với cô Thoa, với ba mẹ ruột. Cậu luôn tự nhắc bản thân mình phải khổ luyện đến nhường nào, phải quyết tâm đến nhường nào, nhưng có lẽ nó chưa đủ. Vẫn cố gạt mọi chuyện qua một bên, nhanh chóng dọn đồ rồi đi tắm rửa, có lẽ nó sẽ làm tâm trạng cậu tốt hơn.

Bước đến nhà tắm công cộng của khu căn cứ, Khiêm sựng lại khi thấy Phong ở trong đấy. "Này! Lâu thế, vào đi, bây giờ đang trống, chả có ai cả", hơi ngượng bước vào, phù, Khiêm thở phào khi bạn mình chỉ ở trần, còn mặc quần.

- Cái gì thế? Haha, vẻ mặt đó là sao? Ngại sao, đều là đàn ông, ở chung với nhau cả tuần rồi mà còn ngại sao?

- Có quỷ mới không biết ngại, ở chung cả tháng còn chẳng biết tôi tự nhiên được hay không – Khiêm chẳng giám nhìn về phía bạn mình

- Hahaha, khó tính thế à. Tranh thủ đi, một lát có người vào chắc cậu ngất tại chỗ, haha

Lẽ ra cậu nên ở bẩn một hôm – Khiêm nghĩ thầm. Nhưng lỡ bước vào đây rồi, không dám cởi cả áo ra, cậu cứ thể dội nước ào ào. Giữa một gian phòng với tiếng nước ào ạt, hai tân binh tâm sự:

- Phong này, cậu bao nhiêu tuổi, gia đình có mấy người? Quen cậu cả tuần mà tôi chả biết, cứ quên hỏi miết – Khiêm nhìn bức tường, nói

- Cũng gần bằng với cậu thôi, mười tám mười chín gì ấy, cứ coi như tớ bằng tuổi cậu đi. Gia đình hả? Tớ có một chị với một em gái, bố mẹ đều mất do bệnh cả, lúc đó tớ mới mười hai tuổi, em gái thì năm, chị thì hai mươi. Lúc cái tuổi thiếu nữ, đáng lẽ chị ấy phải được tận hưởng thanh xuân, được yêu, được đẹp, nhưng chị ấy bỏ hết đi làm công nhân trong một xưởng dệt để nuôi chúng tớ

- Nghe buồn nhỉ, người hoạt bát như cậu lại có quá khứ khó khăn như thế à?

- Chính vì khó khăn nên tớ mới thế. Chị tớ cũng thế, chị ấy dù có mệt mỏi cũng luôn mỉm cười thật tươi, chị luôn bảo cuộc sống của chúng tớ dư quá nhiều nước mắt rồi, phải cười bù lại. Buồn cũng được, nhưng buồn một chút rồi phải mỉm cười, buồn mãi cũng chẳng làm được gì, sống lạc quan vẫn tốt hơn mà

Tiếng nước ào ạt nguôi ngoai đi một phần, là do Phong không còn dội nước nữa. Cả gian phòng bỗng trầm tính và lắng động, thứ còn lại là tiếng những giọt nước nhỏ giọt cùng từng đợt xối nước đều đều của Khiêm.

- Như cậu ấy, hay nhớ chuyện cũ rồi ngồi buồn một mình. Người bình thường sẽ trách số phận, trách cuộc đời, nhưng cậu lại trách bản thân nhiều đến vậy. Chúng ta đều có những lúc lầm lỡ mà, cậu thả lỏng một chút, không sao cả, rồi ta làm lại, sửa lại cho tốt hơn, hay hơn, cậu vẫn luôn có nhiều cơ hội như thế, đúng không?

Phong vừa nói, vừa lấy chiếc khăn lau mình, thay đồ rồi bước ra. Cậu nhìn cậu bạn mình một cái, Khiêm vẫn ngồi đó hướng vào bức tường, xối nước đều đều, chẳng nói gì. Phong cứ thế bước về phòng. Bên này, ánh mắt nặng trĩu của Khiêm đã bị những lời nói của người đồng chí lay động, cậu mỉm cười, một nụ cười nhẹ nhõm...