"Những người hạnh phúc là những người có lòng tự trọng cao"

Trong cuộc sống chúng ta luôn nghe đến sự quan trọng của lòng tự trọng. Vậy lòng tự trọng là gì? Nó ảnh hưởng đến mức độ hạnh phúc như thế nào? Trước hết, chúng ta hãy cùng đi đến khái niệm của lòng tự trọng. Cũng giống như hạnh phúc, lòng tự trọng được định nghĩa theo nhiều cách khác nhau nhưng theo tôi (qua những cuốn sách tôi đọc) thì lòng tự trọng hiểu đơn giản là cách chúng ta nhìn nhận bản thân mình.

Chắc bạn đã bắt đầu nhớ đến chương 8: Self-love rồi phải không? Vâng chính tình yêu thương, sự trân trọng chính bản thân mình là cơ sở vững chắc nhất của lòng tự trọng. Nhưng điều đáng nói ở đây là tự trọng khác tự ái. Tự ái là nghĩ mình tốt đẹp nhất, có thể nói tự ái là một dạng suy nghĩ mình thật đặc biệt, nên mình xứng đáng được đối xử đặc biệt. Nhưng tự trọng thì khác, tự trọng là cho dù biết rằng mình còn nhiều thiếu sót nhưng điều đó cũng chả sao! Vì đều là con người thì có ai hoàn hảo đâu chứ, cuộc đời này không tồn tại sự hoàn hảo tuyệt đối và cũng không cần sự hoàn hảo ấy.

Bởi lẽ thiếu sót là những cơ hội đáng giá cho mỗi người chúng ta bước tiếp trên con đường hoàn thiện chính mình, đó cũng là động lực, là lí do cho chúng ta không ngừng vươn lên, tiến tới. Nhưng trong cái quá trình ấy, chúng ta không phủ nhận chính mình mà chúng ta là những người bạn thân thiết nhất của mình, luôn cổ vũ bản thân vượt khó khăn, gian khó, không ngừng ca ngợi bản thân mỗi khi ta đạt được thành tựu nào đó. Và như thế thì chúng ta đã đạt được sự hoàn hảo chính nhờ sự không hoàn hảo. Theo tôi đó chính là kết quả của lòng tự trọng.

Lòng tự trọng ảnh hưởng đáng kể đến mức độ hạnh phúc của mỗi người vì khi ta quả quyết rằng con người ta ai cũng xứng đáng đạt được hạnh phúc thì bạn mới có thể cố gắng chạm tay đến hạnh phúc bởi vì chúng ta xứng đáng và bởi vì tình yêu bản thân mình. Thế đấy, tình yêu chính mình sẽ là nền tảng của lòng tự trọng. Bên cạnh đó, người có lòng tự trọng cao sẽ hiếm khi ghen tị với người khác hay bất mãn với cuộc đời của chính mình. Bạn có biết tại sao không?

Bởi vì một nền tảng khác của tự trọng chính là lòng biết ơn. Lòng biết ơn khiến cho chúng ta có xu hướng cho đi và sẻ chia hơn là giữ lấy cho riêng mình. Và chỉ có cho đi mới là cách nhận lại nhiều nhất. Cũng như một câu nói rằng "Càng cho đi sẽ càng giàu có vì những của cải mà bạn cho đi sẽ trở thành những viên ngọc quý không bao giờ phai màu trong lòng người nhận cũng như chính người cho". Bạn hãy suy ngẫm về câu đấy và nếu bạn nguyện ý, hãy lặp lại chúng nhiều lần cho đến khi chúng trở thành một niềm tin vững chắc trong bạn. Khi bạn đã được tiếp thêm sức mạnh của niềm tin là lúc bạn đã sẵn sàng để yêu thương cuộc đời nhiều hơn.

Thế lòng biết ơn sẽ tự nhiên mà có sao? Nếu tôi không có thì phải làm sao bây giờ? Chắc chắn là không phải tự nhiên rồi bạn thân mến, bạn hãy nhớ rằng những gì là bẩm sinh rất hiếm hoi, trong đó bao gồn cả hạnh phúc là lòng biết ơn, và xin bạn hãy vững tin rằng bất cứ thứ gì cũng đòi hỏi sự cố gắng và nỗ lực cả, không có sự ngoại lệ. Và cách tốt nhất để nuôi dưỡng lòng biết ơn chính là thông qua hành động. 

Mỗi tối bạn hãy bắt đầu dành 5-10 phút trước khi đi ngủ để ghi ra những điều tốt đẹp mà bạn đã gặp ở ngày hôm đó. Có lẽ mới đầu bạn sẽ phải vắt óc vì không nghĩ ra cái gì đáng biết ơn trong cái cuộc đời chán ngắt của mình nhưng chỉ cần bạn để tâm thì chắc chắn bạn sẽ tìm thấy như trong Kinh Thánh chúa Jesus đã quả quyết rằng "Các ngươi cứ tìm thì sẽ thấy"

Chúng ta có thể bắt đầu từ những việc nhỏ nhất như là tiếng chim hót hay là một lần chạm ánh mắt cùng crush hay là đạt 7 điểm Toán - số điểm có lẽ thấp với ba mẹ nhưng lại quá cao bất ngờ với chúng ta hay là tìm đọc được một bộ truyện hấp dẫn,... hãy thoải mái đi bạn thân mến dù sao đây cũng là thời gian sáng tạo mà phải không. Và trong khoảng thời gian ấy, tôi khuyên bạn cứ thẳng thắng ghi ra hết thảy những suy nghĩ, tâm tư tình cảm của bản thân.

Và một nguyên tắc quan trọng khi bạn ghi ra đó là: HÃY THÀNH THẬT VỚI CHÍNH MÌNH. Bạn hãy nhớ nguyên tắc này khi ghi nhật ký hằng ngày của mình. Phương pháp viết nhật ký này có thể sẽ khiến cho chúng ta dễ dàng bỏ cuộc ngay từ đầu nhưng nó sẽ hiệu quả thật sự vì sau khi đã hồi tưởng lại những điều tốt đẹp trong ngày thì những ký ức ấy sẽ nguyên vẹn khi chúng ta đi ngủ. Đây là một cách giúp bạn có một giấc ngủ an lành khi trong tâm hồn chúng ta luôn chất chứa những điều thiện hảo.

Và hãy luôn ghi nhớ điều mà tôi luôn nhấn mạnh: Hãy bắt đầu từ những gì nhỏ nhặt nhất vì như thế khả năng chúng ta sẽ kiên trì sẽ tăng đáng kể trong thời gian dài. Và chúng ta có thể chọn bất cứ phương tiện nào nếu bạn muốn như một quyển tập để ghi, một cái laptop hay một chiếc điện thoại xinh xắn và nếu muốn chúng ta có thể đặt tên cho nhật ký của mình cơ, dù tên đó có nghe bựa cỡ nào đi chăng nữa. Hãy sáng tạo theo cách của riêng bạn (thông thường tôi gọi nhật ký đó là nhật ký hạnh phúc). Trong những lúc mệt mỏi chán nản, bạn có thể mở ra xem lại những gì mình ghi trong cuốn nhật ký ấy như một sự an ủi cho tâm hồn có phần mệt mỏi của mỗi người chúng ta.

Và nếu khi đang viết mà hứng thú tuôn trào, có lẽ chúng ta có thể viết xuống những khát vọng tương lai của mình: Sẽ sống cuộc đời như thế nào? Muốn học trường nào? Lấy người ra sao?,... Tất cả mọi thứ, chúng ta hãy cứ viết ra và đặt thời hẹn cho chúng vì ước mơ mà thiếu vắng hành động thì chỉ là ảo tưởng còn hành động mà thiếu ước mơ thì là mơ hồ. Dần dần trong lúc chúng ta không để tâm thì tâm thức của chúng ta đã làm quen với việc kiếm tìm những điều tốt đẹp trong cuộc sống để lưu giữ trong lòng.

Một cách tiếp cận khác để gia tăng lòng biết ơn là thông qua phép thực hành thiền. Có lẽ chúng ta đều đã nghe rất nhiều về thiền và những ảnh hưởng tích cực của việc hít thở sâu đối với cơ thể trong lúc thiền như tăng độ tập trung, gia tăng lượng lưu thông máu hay giảm căng thẳng mệt mỏi,...

Giờ chúng ta hãy cùng tiếp cận phương pháp này nhé. Đầu tiên chúng ta hãy tìm một nơi vắng vẻ hay tạo môi trường thoải mái nhất cho bản thân có thể (nếu bạn mới bắt đầu thì việc tìm một môi tường thanh tịnh là khá cần thiết để gia tăng sự tập trung vào hơi thở). Tiếp đến, chúng ta hãy chỉnh sửa quần áo trang sức theo cách thoải mái nhất có thể rồi từ từ nhắm đôi mắt lại. 

Bạn có thể ngồi trên chiếc ghế hoặc trên tấm thảm yoga hay trên chiếc giường trong phòng ngủ của bạn, đừng quá gò bó với các quy chuẩn thiền hành, chúng ta không cần xếp chân thiền theo kiểu chuẩn Nhật Bản vẫn có thể đạt được trải nghiệm tuyệt vời nhất.

Sau khi an toạ, chúng ta hãy thả lỏng thân thể dần và bắt đầu tập trung vào hơi thở của mình - hoạt động mà đa số chúng ta đều không chú ý hay làm theo bản năng. Hãy chú tâm vào cảm nhận của lỗ mũi khi bạn hít không khí vào, hãy lắng nghe tiếng động nhẹ nhàng của hơi thở bạn...và chuyển động của hơi thở. Hơi thở bạn đang đi đến đâu?

Và hãy đảm bảo rằng nơi hội tụ của hơi thở chính là vùng bụng chứ không phải lồng ngực. Nếu bạn muốn hãy đặt tay nhẹ nhàng lên vùng bụng của mình để cảm nhận nhịp nâng hạ của vùng bụng và cứ như thế từ từ nhịp nhàng không có gì phải vội cả.

Và khi bạn phát hiện ra tâm trí mình đang đi loạn xạ nơi đâu như bay đến nơi bài vở hay công việc làm chưa xong hay bận bịu suy nghĩ rằng "Cái môn thiền chết tiệt này tốn thời gian chết được. Ôi deadline của tôi". Hãy nhận thức điều đó và không nhận xét hay đánh giá. Đó là một quy tắc quan trọng của thiền: Bạn sẽ không tự phên phán, đánh giá bản thân hay những trải nghiệm, suy ngẫm bạn có trong lúc thiền. 

Phật đạo gọi đó là thuận theo tự nhiên: để cho mọi thứ diễn ra tự nhiên như cách chúng là không níu giữ cũng không cố chấp. Để rồi từ từ bạn đưa dòng ý thức về lại với hơi thở nhẹ nhàng, đẹp đẽ của mình và cứ như thế trong 5 phút thôi. Mỗi ngày 5 phút vào sáng sớm sau khi thức giấc hoặc mỗi khi bạn rảnh có lẽ là một yêu cầu không quá sức đúng không?

Thông qua thiền hành, chúng ta sẽ thấy dễ dàng hơn khi tập trung vào những điều nhỏ nhặt mà chúng ta vẫn xem là quá đỗi bình thường mỗi ngày - như việc hít thở, cơ thể chúng ta vẫn hoạt động bình thuờng hay chúng ta còn được gặp gỡ người thân, bạn bè trong trường lớp, nơi công sở. Khi chúng ta chú ý đến những món quà vô giá mà tạo hoá đã ban tặng cho mỗi người, chúng ta sẽ nhận ra rằng thứ mà ta nhận thật sự nhiều hơn rất nhiều so với thứ ta trao đi. Hiểu được điều này, chúng ta sẽ bắt đầu dùng trái tim với lòng biết ơn và tình yêu thương để sẻ chia, để sống trọn vẹn, hết mình, cảm thấy đủ với những gì mình sở hữu nhưng vẫn không ngừng vươn lên trong cuộc sống.