"Người sống hết mình sẽ sẵn sàng chết bất cứ lúc nào"

Khi đọc đến câu này trong quyển "Nghệ thuật tinh tế của việc đếch quan tâm" của Mark Manson, tôi đã phải suy ngẫm hồi lâu về triết lý hiển nhiên của nó. Tôi vốn dĩ tin rằng ai ai cũng sợ tuổi già và cái chết cả nhưng sự thật thì có lẽ không phải như vậy. Khi tôi hỏi N - cô bạn thân của mình rằng cô có sợ chết không. N nhún vai cười bất cần:

"Nói thật nhé...mà có lẽ cậu cũng chẳng tin, tớ không sợ chết đâu"

Tôi trợn tròn mắt và không tin lắm, tôi cười đùa bảo:

"Thôi đi cậu ơi! Xạo gì thấy ghê"

Cô ấy cũng cười và không hề giải thích thêm gì nữa, cứ mặc tôi muốn nghĩ gì thì nghĩ mà khi ấy tôi thực sự nghĩ cô ấy đang đùa. Nhưng sau này khi ngẫm lại tôi lại tin rằng cô ấy đang nói thật. Có lẽ bạn cũng sẽ nghi ngờ làm sao có người không sợ chết chứ. Nhưng sự thật là có đấy bạn thân mến, khi bạn đã thực sự sống hết mình thì cái chết bỗng trở nên chẳng có gì đáng sợ. Vì sao? Nói đơn giản là vầy nhé, chúng ta thường hay nghe nói vào giây phút lâm chung của đời người thì con người ta sẽ chẳng phí thời gian nghĩ đến tiền bạc mà thay vào đó là hồi tưởng lại những ký ức xưa, những lần họ đã bỏ lỡ một thứ gì đó khiến họ hối hận hoặc những ký ức đẹp đẽ bên người thân gia đình.

Vậy giờ giả sử như ta đã sống hết mình thì chết cũng đâu có ghê gớm lắm đâu vì khi ấy trong đầu chúng ta chỉ toàn là những ký ức đẹp đẽ cũng như thánh Theresa (hay mẹ Theresa) dù khi mất (tôi nhớ là do căn bệnh ung thư) vô cùng đau đớn nhưng vị thánh vẫn nở nụ cười an lạc và ra đi trong yên bình. Theo tôi đó là vì mẹ Theresa đã sống bằng tất cả tình yêu của mình dành cho mọi người và vì thế mà dù phải ra đi ở một độ tuổi vô cùng trẻ thì mẹ vẫn không có gì tiếc nuối.

Thật sự thì đa số chúng ta đôi khi vì quá lo sợ những chuyện sẽ xảy ra ở tương lai và không ngừng bận tâm về những điều trong quá khứ mà đôi khi đã bỏ lỡ mất những điều tốt đẹp trong hiện tại. Nên tôi viết chương này với mong muốn nhắc nhở tất cả chúng ta nhớ sống hết mình mỗi phút giây. Thế thì đó sẽ là gì? Đó là thái độ trân trọng những giây phút thực tại và sống với tất cả những gì mình đang có. Đối với tôi thì đó là sự nhận thức về những việc đang diễn ra ngay tại đây, ngay lúc này hay nói hoa mỹ là khiêu vũ trong từng sát na, từng khoảnh khắc cuộc đời (như trong "Dám bị ghét" đấy) với tất cả những cảm nhận từ các giác quan của mỗi người.

Không biết bạn có từng để ý mình đang nghe thấy gì không? Vậy thôi chứ không để ý cũng không sao, từ giờ bắt đầu để ý là được rồi. Những âm thanh quanh bạn sẽ là gì? Nếu như bạn đang ở ngoài trời thì rất có khả năng sẽ nghe thấy tiếng chim hót líu lo hay tiếng động của những cơn gió mạnh hoặc giả là tiếng cắt cỏ trong vườn còn nếu ở trong nhà thì có thể lại là tiếng nước chảy róc rách (nghe hoa mỹ như trong suối nước nóng nhưng thật chất là đang rửa chén hoặc giặt đồ) hay tiếng động cơ của máy lạnh. Có lẽ bạn sẽ thấy rằng những tiếng động ấy có cái gì hấp dẫn đâu nhưng tin tôi đi, khi bạn bỏ điện thoại, laptop xuống hay rời xa chiếc PC yêu quý mà không làm gì cả (theo đúng nghĩa đen đấy) thì những âm thanh ấy lại dễ thương đến lạ kỳ.

Vì sao ư? Vì đang chán muốn chết đây nè . Nhưng lúc tận cùng của cái sự tẻ nhạt (so với bình thường) thì chúng ta sẽ bắt đầu chú tâm tới những gì ngay tại giây phút này và biết đâu được dần dà, chúng ta sẽ tận hưởng chúng: Tiếng chim ca líu lo, cảm giác cơn gió  đang nhẹ nhàng vuốt ve làn da của mình hay ngửi được mùi hương thoang thoảng của cỏ cây. Khi chúng ta đã quen với việc tận hưởng những kích thích thấp (như ngồi hít thở hay tập thể dục, ăn, tắm) thì chúng ta sẽ thôi kiếm tìm những kích thích cao hơn để thoả mãn chính mình trong một lát để rồi lại rơi vào cơn trống rỗng cùng cực trong tận đáy lòng. Tôi tin rằng đó cũng là cơ sở để chúng ta sống hết mình trong mỗi phút giây. Khi quen dần với việc trở thành "bạn thân" của các giác quan thì bất tri bất giác trong mỗi trải nghiệm như đi ngắm cảnh hay đi chơi cùng gia đình thì chúng ta sẽ chú ý tới cảm nhận từ tất cả các giác quan, cảm xúc của bản thân ngay lúc ấy thay vì suy nghĩ lan man về mai phải làm gì, bữa sau ăn gì, chán quá đi thôi hay là bộ game kia còn đang chơi dở,...

Có một câu chuyện kể rằng trong một lớp 5 nọ, khi cô giáo bảo các bạn mỗi người kể tên một kì quan thế giới thì cả lớp bắt đầu nhốn nhao, xôn xao kể hàng loạt các tên:

"Vườn treo Babylon"

"Động Phong Nha - Kẽ Bàng"

"Lăng mộ Mausoleum"

....

Cô giáo cười hài lòng và đi xuống hỏi một bạn nãy giờ vẫn đang yên lặng ở cuối lớp:

"Sao em không kể cùng các bạn. Em biết kỳ quan nào thì kể ra đều được cả, không cần phải ngại đâu"

Cô bé ngẫm nghĩ hồi lâu rồi đáp:

"Thưa cô theo em thì kỳ quan vĩ đại nhất của loài người là 5 giác quan ạ vì có các quan thì mới thưởng thức được kỳ quan chứ"

Cô giáo lặng người sửng sốt và cả lớp đang nói cười thảo luận bỗng trở nên yên tĩnh vì câu nói đầy triết lý của cô bé.

Khi nghe câu chuyện này tôi cũng lặng người đi thật vì quả thật "Những gì miễn phí thì không quý" nhưng quan trọng là chúng ta không quý trọng những gì miễn phí chứ không phải bản chất chúng không quý. Thử hỏi cơ thể này, sức khoẻ này, đôi mắt hay đôi tay của mỗi người có cái nào không phải là vô giá cơ chứ nhưng lại hỏi thử biết mấy người chúng ta chịu chú tâm chăm sóc sức khoẻ thể chất và tinh thần của chính bản thân cơ chứ? Hay gần gũi hơn là chúng ta thậm chí còn khó nói một lời cảm ơn với bố mẹ hay thầy cô vì đã là một phần tuyệt đẹp trong cuộc sống, trong thế giới của chúng ta để dìu dắt, dõi theo từng bước chân của mỗi người chúng ta khiến chúng ta chiêm nghiệm được những giây phút tuyệt đẹp của cuộc sống thường nhật.

Tại sao tôi lại nói về lòng biết ơn ở đây? Bởi vì trân trọng tất cả những gì mình đang có sẽ khiến mỗi người chúng ta sống hết mình với những thứ được trao ban bởi theo tôi thì thứ mà mỗi người nhận từ khi có mặt trên cõi đời này đã là vô giá rồi mà nếu mỗi người chúng ta thân thể lành lạnh, không thừa hay thiếu một bộ phận nào đã là điều đáng để biết ơn nhất. Như vậy thì chúng ta hãy bắt đầu nhận thức, chú ý những gì ta đang có như khi chúng ta bước đi hãy chú ý các cơ co lại, duỗi ra như thế nào hay khi lòng bàn chân chạm vào đất sẽ có cảm giác ra sao. Nghe trông thật ngớ ngẩn nhưng hãy tin tôi và cũng tin chính bản thân bạn mà thử nghiệm trước khi bác bỏ một ý tưởng nào đó. Vì lẽ bạn cũng chẳng cần mỗi bước chân đều đi chậm rãi từ từ trong chánh niệm như thế (vì như vậy thì hết kiên nhẫn là nguyên nhân lớn nhất còn hết thời gian là nguyên nhân thứ hai) mà mỗi ngày hãy thử bước đi 3 bước chân chậm rãi như thế. Ít xịt luôn đúng không? Vậy còn chờ gì nữa mà không triển liền luôn!

Nếu chúng ta chịu chú tâm một ít về những gì mình đang có thì chúng ta sẽ kinh ngạc nhận ra mình có nhiều hơn mình nghĩ: từ cơ thể khoẻ mạnh đến bộ óc minh mẫn cùng gia đình thân yêu đều là những món quà vô giá mà hàng vạn người ước ao. Biết như vậy thì chúng ta sẽ thôi để tâm đến những gì mình còn thiếu như một chiếc mũi cao hay đôi mắt hạnh với lông mày lá liễu hay body chuẩn cỡ Ngọc Trinh mà ta để ý và sử dụng những gì mình đang có nhiều hơn. Tôi cho ví dụ nhé, bạn đã sử dụng hết tất cả các giác quan chưa? Bạn đã suy nghĩ trước khi hỏi hay trước khi nói điều gì chưa? Với tôi thì câu trả lời là chưa hoàn toàn rồi đấy nhưng cũng thật tuyệt phải không. Chưa làm được thì bây giờ làm còn đã làm thì làm nhiều hơn.

Như vậy đấy thì chúng ta sẽ chẳng có gì phải ngại về những gì mình chưa biết cả. "Không sợ không biết, chỉ sợ biết cũng như không" mà phải không. Hay lại tự hỏi rằng bản thân đã cảm ơn cha mẹ khi mỗi sáng sớm đã phải chở chúng ta đến trường và chiều xuống lại đón về hay hãy nhớ những bữa cơm gia đình thơm ngon mà mẹ của chúng ta đã dày công chuẩn bị. Có như thế thì tôi tin chắc rằng gia đình của mỗi người chúng ta sẽ ngày càng hoà thuận và "sát lại gần nhau" hơn (như quảng cáo kem đánh răng trên TV đấy). Một lần nữa, chúng ta khoan vội phủ nhận rằng như vậy chẳng có ích đâu vì hoàn cảnh mỗi gia đình mỗi khác.

Vâng hoàn cảnh thì chắc chắn là khác thật nhưng tội gì không thử đúng không. Cái mỗi người chúng ta bỏ ra cũng đâu phải to lớn gì mà chỉ đơn giản nhưng đầy sự chân thành như một tiếng cảm ơn thôi. Và nếu được thì mỗi tối tôi khuyên chúng ta hãy cùng lẩm nhẩm từ "cảm ơn" trước khi chìm vào giấc ngủ và có thể bạn sẽ có một giấc ngủ ngon đấy. Cảm ơn bản thân bản thân vẫn luôn cố gắng hết mình, cảm ơn thế giới này vẫn luôn tươi đẹp như vậy. Namaste!