Giáo sư McGonagall, người thuộc – giới – pháp – thuật đầu tiên và nói chuyện với tôi lâu nhất, mở toang cánh cửa gỗ sồi dày nặng từ phía bên trong một cách dứt khoát và nhẹ nhàng tới không thể tin nổi. Mái tóc đen mướt của bà vẫn được búi chặt ẩn dưới chiếc mũ chóp nhọn, thứ khiến thân hình vốn đã cao lêu nghêu trong làn áo chùng dài màu xanh ngọc bích của bà càng được tôn lên rõ hơn. Song trong ánh đuốc bập bùng màu cam mịn, nét mặt nghiêm nghị của bà gây ấn tượng hơn hơn cả, nó khiến cho kha khá học sinh bất giác dựng thẳng sống lưng với suy nghĩ chớ có dại dột mà kiếm chuyện lôi thôi với bà.

Nhận lũ trẻ non choẹt tràn đầy hiếu kỳ và háo hức từ tay Hagrid, giáo sư McGonagall dẫn chúng tôi đi qua một đại sảnh dài rộng bằng đá cẩm thạch, trắng thuần và sáng bóng lên dưới hai hàng đuốc dài, thứ công cụ chiếu sáng tôi từng thấy khi lơ đãng nhìn lướt vào trong nhà băng Gringotts ngày dạo bộ Hẻm Xéo sắm đồ dùng học tập. Trần nhà cao vòi vọi, có lẽ cách sàn bằng cả chiều cao của một tòa nhà ba tầng, dường như cũng lấp lóa thứ ánh sáng mềm mại dịu dàng và làm ngân vang thứ âm thanh hòa nhịp hàng trăm giọng nói của học sinh cả trường đang tập trung đâu đây, thôi thúc đám học sinh mới nhập học sải từng bước dài trên chiếc cầu thang đẹp lộng lẫy dẫn lên tầng trên, sau đó đẩy bất kỳ cánh cửa nào dẫn sang bên phải để khám phá tiếng vang ấy.

Nhưng trái với suy nghĩ sẽ phải đối mặt với khoảng ngàn người trong phút chốc, lũ chúng tôi được dẫn băng qua tầng lâu đài bằng đá phiến, sau đó dồn đống và túm tụm đầy lo âu hồi hộp trong một căn phòng nhỏ trống rỗng cuối hành lang.Tôi loáng thoáng nghe thấy tiếng cậu bé với mái tóc đỏ hoe y hệt hai anh em sinh đôi nhà Weasley đang thì thầm với đứa bạn tóc đen ngay cạnh về mấy lời kể nghe ngóng được từ hai ông anh mình, 'nghe ảnh nói có vẻ đau lắm' ( nếu thử mường tượng một cách nghiêm túc về gương mặt lúc nào cũng sẵn sàng toét ra nụ cười trêu chọc của họ, độ tin cậy của lời kể ấy có lẽ thấp tới mức không nỡ nhìn thẳng ), tin tôi đi, chắc chắn cậu ta đã thoáng cuống quít lên trước vẻ khẩn trương ôn lại toàn bộ đống thần chú đã học của Granger gần đó.

Cái thứ tiếng âm âm ban nãy ngày càng lớn hơn, dẫn ánh mắt đám trẻ nhìn về hướng cánh cửa đôi ở ngã rẽ không xa với ánh mắt khao khát muốn mở toang nó. Và sự chú ý ấy chỉ được kéo lại và tụ trên người bà giáo cao nhất phòng khi bà hắng giọng một tiếng thật vang.

"Chào mừng các con đến Hogwarts. Tiệc khai giảng sắp bắt đầu. Nhưng trước khi nhận một chỗ trong Đại Sảnh đường, các con sẽ được phân loại để xếp vào các ký túc xá. Phân loại là một lễ rất quan trọng, bởi trong thời gian các con học ở đây, ký túc xá có vai trò là gia đình của các con ở Hogwarts. Các con sẽ cùng học, cùng ngủ, cùng chơi.... với bạn chung ký túc của mình.

Có bốn ký túc xá, ở đây gọi là nhà, nhà Gryffindor, nhà Hufflepuff, nhà Ravenclaw và nhà Slytherin. Mỗi nhà đều có một lịch sử cao quý riêng và nhà nào cũng từng tạo nên những nam phù thủy và nữ phù thủy xuất sắc. Trong thời gian các con học ở Hogwarts thì thành tích các con đạt được sẽ cộng dồn vào điểm chung cho nhà của mình. Cuối năm, nhà nào có được nhiều điểm nhất sẽ được nhận cúp nhà – một vinh dự cao cả. Ta hy vọng mỗi người trong các con là một thành viên xứng đáng với nhà mình sống, cho dù các con được chọn vào nhà nào đi nữa.

Lễ phân loại sẽ diễn ra trong vài phút tới, trước mặt toàn thể giáo viên và học sinh trong trường. Ta đề nghị các con sửa soạn cho tề chỉnh trong khi chờ đợi làm lễ.

Ta sẽ trở lại khi nào các con chuẩn bị xong."

Với ánh mắt khiến người khác liên tưởng ngay tới một vị phu nhân già cỗi hà khắc về lễ nghi, giáo sư McGonagall rời khỏi phòng. Dường như ngay khắc cánh cửa phòng che khuất tà áo chùng xanh ngọc phất phơ của bà, tiếng rì rầm bắt đầu nổi lên, những người bạn có thể đã quen thân lâu, hoặc chỉ mới bắt chuyện chút ít trên con tàu tốc hành khẽ khàng chụm đầu vào nhau bàn tán. Tôi dựa người vào bức tường ngay góc trông theo vẻ mặt và lắng tai nghe những lời thì thầm của họ, vẩn vơ nghĩ về việc bản thân mình không biết cách hô ra một câu thần chú tử tế thì có thể làm được trò quỷ gì ở Lễ Phân loại. Lời khẳng định chắc nịch của Blaise và những sự kiện kỳ lạ đã xảy ra trong suốt 9 năm nhận thức phần nào làm tôi tin tưởng về thân phận phù thủy nghe có vẻ hoang đường này, nhưng thi thoảng bản thân vẫn luôn tưởng tượng khi không thể hoàn thành bất kỳ yêu cầu gì dù cơ bản nhất các giáo viên yêu cầu ở một phù thủy nhỏ tuổi, như kiểu hất chiếc mũ và có hai hay nhiều chim bồ câu xuất hiện chẳng hạn, tôi sẽ được mời một cách lịch sự nhưng nhanh chóng đóng gói hành lý và lên toa tàu gần nhất để trở về với căn gác nhỏ ở ngoại ô London.

Dòng suy nghĩ bị cắt đứt khi tôi nghe thấy một tiếng nói lặng lẽ vọng lại từ trên đỉnh đầu mình, ở một độ cao có lẽ không một con người đứng - trên - đất nào làm được. Tôi bỗng nhận ra bên tai vang đầy những tiếng thét kinh ngạc của đám học sinh, khi thấy khoảng hai chục chiếc bóng trắng mờ lộ ra từ bức tường phía sau, lơ lửng lướt ngang qua phòng và có vẻ như tranh cãi một việc gì hăng lắm chứ chẳng thèm để mắt tới bọn học sinh năm nhất.

"Hmmm, nếu xét về ngoại hình thôi thì đứa trẻ này thích hợp vào Ravenclaw lắm." Đó là một người phụ nữ cao với mái tóc dài buông xõa, trang phục sang trọng và quý phái dễ thấy ở các công nương quý tộc thế kỷ XVIII. Người đó, hay hồn ma xinh đẹp đó, nhìn xoáy vào tôi bằng đôi mắt ánh lên vẻ đẹp của trí tuệ nhưng đượm một nỗi buồn khó nói thành lời. 'Trí tuệ là một vẻ đẹp trường tồn', đây là tôi nhớ nhất từ kiếp trước, ướm lên người phụ nữ này thực sự là đúng tới từng con chữ. Tôi khẽ mỉm cười rồi cúi người chào bà ấy, có chút vui vẻ với lời gần như thầm thì này, nhà nào cũng được, miễn không phải Slytherin.

Khi giáo sư trở lại, những bóng ma nhanh chóng trôi tọt vào bức tường đối diện một cách kín đáo, từng con một. Chúng tôi sắp hàng một nói đuôi theo bà như khi mới đến, băng qua hành lang, lại bước qua vài lần cửa đôi nữa rồi mới tiến vào Đại Sảnh đường.

Đó là một nơi lạ lùng, nhưng rộng lớn và đẹp lộng lẫy. Gian phòng mênh mông với mái trần như ăn thông với cả bầu trời, đang sáng rực rỡ với con sông ánh sáng trắng lòa cùng những vì sao điểm xuyết như châu ngọc gắn trên lễ phụ bằng nhung đen của một nữ công tước cao quý và kiêu ngạo bậc nhất, lấp lánh đầy huyền ảo. Ngàn vạn ngọn nến được thắp sáng lơ lửng trên không trung phía trên bốn dãy bàn dài, nơi tất cả học sinh của trường đang ngồi, với thứ ánh sáng vàng ấm như mật ong lâu năm phủ chùm lên tất cả, làm những dĩa và cốc vàng trên bàn vốn rực rỡ vô ngần càng trở nên lóa mắt. Ở đầu đại sảnh đường là một cái bàn dài khác dành cho giáo sư. Giáo sư McGonagall dẫn đám học sinh năm thứ nhất về phía chiếc bàn này, để chúng tôi đứng thành hàng đối diện với những học sinh khác, có các thầy cô ở sau lưng. Hàng trăm gương mặt chăm chú nhìn chúng tôi trong ánh sáng vàng óng, hệt như những chiếc đèn lòng mờ mờ với ngọn nến thắp bên trong. Lẫn trong đám học sinh là đây đó những con ma ẩn hiện như làn sương bạc dường như cũng đang im lặng một cách thành kính nhưng đồng thời nhìn lũ nhóc mới vào đầy chăm chú. Trong giây lát, dưới ánh mắt nhiều người như vậy, tôi cũng bất giác nín thở, tưởng như sự hồi hộp có thể phá tung lồng ngực ra và gào thét vậy.

Tôi vội đưa mắt nhìn quanh và thầm cảm thấy may mắn khi bản thân mình không phải người duy nhất, đúng lúc trông thấy giáo sư McGonagall đặt một cái ghế cao bốn chân trước mặt mấy học sinh năm nhất đứng đầu hàng. Phía trên cái ghế đó là một chiếc nón phù thủy hình chóp. Cái nón te tua, vá chùm vá đụp, và dơ cực kỳ, làm tôi thấy quen thuộc khi nhớ về những người ăn mày đã nhẵn mặt khu nhà tôi và Blaise sinh sống. Một cách kỳ lạ, cái nón hát, với cái thứ âm thanh phát ra từ vết toạc gần vành nón đóng mở như một cái miệng. Giai điệu kỳ lạ dễ nhận biết vần điệu giới thiệu cho chúng tôi về bốn nhà, cũng nói rõ luôn vai trò của nó : để biết được mình vào nhà nào, mỗi học sinh bắt buộc phải đi lên và đội nón.

Giáo sư McGonagall cầm cuộn giấy da dày trong tay, bắt đầu gọi tên từng học sinh một.

Một cô bạn với sắc mặt hồng hào đi lên, trong chốc lát đã được phân tiến vào Hufflepuff.

Rồi tới những người họ bắt đầu bằng B, C, D... Lần lượt được phân vào các nhà khác nhau, được chào đón bằng những lời chào đón và nụ cười đầy nồng nhiệt.

Hermione Granger, với tiếng hít sâu căng thẳng nhưng bước chân dứt khoát, nhanh chóng tiến vào học viện Gryffindor, rồi tới Longbottom cùng những người khác. Thằng bé tóc vàng va phải tôi trên tàu là được phân loại nhanh hơn cả, cái mũ phân loại chưa kịp chạm vào mái tóc vuốt gọn của nó đã gào lên cái tên Slytherin, đẩy nó về phía làn vỗ tay chào đón của học sinh cùng nhà. Thằng bé đó nhập bọn cùng hai tên bạn mình, sắc mặt cực kỳ thỏa mãn.

Hàng người ngày một ngắn lại. Tôi để ý đã qua cái họ Hopper mình tùy tiện chọn đã qua lâu lắm rồi, có chút mong chờ và băn khoăn về tên họ của mình. Blaise chưa bao giờ ra một quyết định chính xác trong việc đặt tên cho tôi, liệu giáo sư McGonagall sẽ đọc tên theo họ chính hay tên tự quyết này? Câu hỏi như thế vừa bật ra trong đầu, tôi lặng lẽ đưa ánh mắt mong chờ về phía bà giáo với tà áo chùng xanh biếc, cũng là lúc chạm phải tầm nhìn của bà. Tôi không thể lý giải rõ ràng những điều ánh mắt đó ám chỉ, nhưng đáy lòng có chút mong đợi đã ngay lập tức chùng xuống không thể hiểu nổi .

Sau lưng loáng thoáng vẫn còn tiếng thầm thì của những học sinh chưa được phân loại, tôi im lặng đứng trong đó, bất giác cũng không hiểu bản thân chờ đang chờ đợi thêm một điều gì.

Người đi lên tiếp theo là Harry Potter.

Khác với những người khác chỉ làm dấy lên một hồi âm thanh chào đón khi mũ Phân loại xướng tên nhà, ngay khoảnh khắc giáo sư McGonagall hô trọn cái tên 'Harry Potter' đã đưa tới tràng xôn xao ồn ã của học sinh bốn dãy bàn. Những học sinh trong bảy niên cấp, lứa mới dù được phân loại hay chưa sôi nổi dán mắt vào thân hình có phần gầy còm của cậu bé tóc đen và thì thầm với nhau đầy vẻ tò mò. Tôi biết không biết nhiều về Potter, nhưng nhìn những ánh mắt phấn khích trong cơ số những người ở đây là đủ để hiểu cậu là một người được chào đón, khiến người ta mong ngóng muốn được kết thân. Không có vẻ gì thể hiện hai chữ kiêu ngạo khi thấy bản thân được rào đón, trái lại còn hơi bất ngờ, Potter đi những bước chân nhanh đầy cứng nhắc về chiếc ghế ba chân cao ngất, đôi mắt xanh dưới lớp kính ánh lên sự lo lắng.

Lần phân loại này của nón có chút lâu. Dưới hơn nửa khuôn mặt bị vành nón sụp xuống che kín, tôi có thể thấy môi cậu mấp máy rất nhẹ, nhiều lần, lặp đi lặp lại.

Cậu nói 'Đừng là Slytherin.'

Và cái nón xướng cao tên nhà Gryffindor sau đó, tặng cho Potter một nụ cười nhẹ nhõm. Tôi cho rằng, có lẽ trừ bỏ nhân tố phẩm chất, sự lựa chọn của bản thân cũng sẽ tạo ảnh hưởng đối với chiếc nón phân loại, có chút ước ao nhìn về dãy bàn dài sôi nổi ấy. Bản thân tôi cũng mong ngóng biết bao mình được đứng dưới sự sôi nổi và vui vẻ như vậy một lần, dù không phải là màn vỗ tay đón chào nồng nhiệt như Potter, cũng không cần những chiếc mũ ném lên không trung trong sự mừng rỡ khi thêm người nhập hội, chỉ cần vài nụ cười và một cánh tay đưa ra lôi kéo, vậy là đủ.

Tôi không cần chờ lâu để nghe thấy tên mình xướng lên sau đó. Họ Hopper giữa danh sách những cái họ bắt đầu bằng chữ S là một sự xa lạ tới nực cười, nhưng hầu như chẳng mấy ai đặt nhiều sự chú ý của mình vào đó. Họ còn đang chú mục vào Cậu bé vàng vừa mới được rào đón vào nhà Sư tử. Tôi bước đi giữa mấy tiếng reo hò ngân cao vài quãng, dù được ém nhỏ hơn nhiều lần nhưng vẫn có thể nghe được rất rõ ràng 'Chúng ta có Potter rồi'.

Vành nón sụp xuống che kín tầm mắt, để lại tầm nhìn tối đen còn vương vài ánh cam ấm áp. Sự chờ đợi kéo dài khoảng vài phút.

Và tôi nghe thấy tiếng thì thầm vang lên trong đầu mình

"Ồ, lại thêm một con nhóc với trí tuệ Ravenclaw. Không không, cất sự vui mừng quá sớm này của mi đi, để ta xem trong cái thân nhỏ này còn có những gì.... Lòng dũng cảm khá là lớn đấy, lý do muốn bảo vệ người khác thật đẹp, xứng với lòng nhân ái này của mi lắm, như vậy Gryffindor có lẽ không tồi?" Câu nói này làm tôi mừng rỡ, lặng lẽ nhủ thầm mong muốn tránh xa nơi tôi biết chắc sẽ bị cô lập 'đừng là Slytherin', còn lại đâu cũng được. Nhưng hóa ra bản thân vui mừng quá sớm. Câu nói tiếp theo của nón Phân loại như chặt đứt hi vọng tôi vừa vui sướng nhen trong lòng.

"A không không, với cái góc khuất tạm bợ đó thì không ổn. Thực ra với cả hai dòng họ này thế mới phù hợp, ban đầu có thể sẽ có tý chút khó khăn đấy nhưng ta nghĩ mi hợp với nơi đó hơn."

"Không! Hãy phân cháu vào Gryffindor đi!" Trong lòng bỗng chốc nôn nóng và căng thẳng, dường như đã biết cái nón sắp nói gì, tôi khẩn thiết cầu xin, nhưng chỉ nhận lại một tiếng hô rúng động: "Slytherin!"

Trong lòng lạnh buốt như bị ném xuống một hồ băng giữa tháng Mười hai phủ tuyết vậy.

Lúc tôi giở nón ra, cả Sảnh đã lặng ngắt. Vài tiếng vỗ tay thưa thớt cũng nhanh chóng tắt ngấm, để lại là những ánh mắt chán ghét hướng về tôi như đang nhìn một thứ bùn ghê tởm. Thật quen thuộc. Cảm giác khớp hàm căng cứng lên, trong họng nghẹn ứ không thể thốt ra lời, tôi lặng lẽ đặt lại cái nón lên chiếc ghế ba chân rồi chỉnh sửa chiếc áo choàng cũ, đi về phía dãy bàn đầy những cô cậu thiếu gia tiểu thư y phục gọn gàng đang ngồi ngay ngắn.

Nơi tôi ngồi là phía cuối bàn, lúc an vị hai bên tai vẫn ong ong bởi cảm giác nóng bừng khi phải hứng chịu những cái nhìn chẳng có chút gì gọi là thiện cảm. Bàn Gryffindor ở phía bên kia vẳng lại mấy tiếng cười vui vẻ, còn bên này không ai muốn dời lấy một ánh mắt về phía tôi, trên vẻ mặt đều là nhục nhã.

Trước đây phải cần đến vài năm mới hiểu được, lúc này chỉ cần một khoảnh khắc là thấu suốt. Thấu suốt thế nào là tâm như tro tàn.