Cơm rang (có nơi gọi là cơm chiên) là món ăn quen thuộc của người Việt. Đây cũng là lựa chọn của rất nhiều gia đình cho bữa sáng. Để ý một chút, các bạn sẽ thấy món ăn này ngày càng có nhiều thay đổi so với trước. Từ món ăn "nhà quê", cơm rang đã trở thành món ăn ngon, thậm chí là "đắt tiền" trong thế giới
ẩm thực.

Tôi còn nhớ hồi học tiểu học, mẹ thường làm món cơm rang cho chị em tôi ăn sáng. Chẳng phải cầu kỳ, công phu trong chọn lựa nguyên liệu chế biến, tôi thấy chỉ khoảng 15 phút là bát cơm rang thơm ngon đã có mặt trên bàn ăn.

Bữa tối hôm trước, mẹ thường nấu dư cơm một chút để sáng hôm sau, rang lên cho chúng tôi ăn sáng. Hồi đó, nhìn mẹ chế biến món cơm rang, tôi thấy đơn giản lắm. Lúc đó, suy nghĩ duy nhất trong đầu tôi là "Khi nào mình lớn hơn chút nữa, nhất định sẽ tự rang cơm ăn".

Đầu tiên, mẹ đánh tơi cơm nguội trong xoong. Tôi thấy có hôm mẹ rưới một chút nước lạnh vào để cơm nhanh rời nhau ra. Sau đó, mẹ bóc hành khô rồi đập giập, cho vào chảo mỡ nóng rồi phi thơm lên. Ngày ấy, các gia đình thường dùng mỡ nước chứ không dùng dầu ăn như bây giờ. Nên nhà ai phi hành là cả xóm phải "nức mũi" vì mùi thơm của hành và vị béo ngậy của mỡ nước.

Khi hành chuyển sang màu vàng, mẹ đổ chỗ cơm đã đánh rời ở trên vào rồi đảo. Tay mẹ đảo đều tay, nhìn rất là chuyên nghiệp. Được một lát, mẹ lại ấn cơm xuống chảo, rồi lại đảo lên. Cứ như thế, tiếng xèo xèo của cơm trong mỡ đánh thức vị giác và những cái bụng đói cồn cào của chúng tôi.

Thời gian đảo cơm chắc chỉ khoảng 10 phút. Sau 10 phút đó, mẹ cho khoảng một nửa thìa bột canh, một chút nước mắm và mì chính rồi lại đảo đều một lần nữa. Thế là món "Cơm rang" của mẹ đã chế biến xong, đủ cho cả bốn thành viên trong nhà ăn.

Nguyên liệu chẳng có gì cầu kỳ, thế nhưng vị thơm ngon của món ăn đạm bạc này vẫn được hai chị em tôi ưa thích vào mỗi sáng. Chỉ trong chốc lát, chúng tôi đã "đánh bay" bát cơm rang nóng hổi, thơm vị hành và béo ngậy của mỡ nước. Dường như hương vị cơm rang ngày ấy sau bao năm vẫn cứ vương trong lòng mỗi chúng tôi.

Vì không có tiền để ăn xôi, ăn bún, phở ngoài quán nên cơm rang bị coi là món ăn của "con nhà nghèo" chúng tôi. Buổi sáng, bố mẹ ăn cơm rang rồi đi làm ngoài đồng, chị em tôi ăn cơm rang rồi tới trường học. Cứ như thế, bao nhiêu năm, món ăn đơn giản này đã quá gần gũi với gia đình tôi, thế mà chẳng ai kêu chán bao giờ.

Nghĩ về món cơm rang ngày xưa rồi nhìn cách chế biến món ăn này ngày nay, tôi thấy sao mà khác quá!

Tuy nguyên liệu chính vẫn là cơm nhưng cách chế biến đã cầu kỳ hơn trước rất nhiều. Trên "nền" cơm ấy, người ta bổ sung thêm rất nhiều thức ăn khác như: tôm, thịt, giò lụa, trứng hay các loại rau củ như cà rốt, đậu Hà Lan, rau thơm như hành lá, mùi tàu. Các bạn sinh viên còn cho thêm cà chua hoặc mỳ tôm vào món ăn này nữa. Thành ra hương vị cũng đã "biến tấu" nhiều. Món ăn "nhà quê" giờ đây lại trở thành món ăn "đắt tiền".

Để thực hiện món cơm rang ngày nay, người chế biến dùng dầu ăn thay thế cho mỡ nước. Đặc biệt là cơm rang trở nên đa dạng hơn với rất nhiều loại: cơm rang trứng, cơm rang dưa bò, cơm rang thập cẩm, .... Cách chế biến cũng công phu hơn. Chẳng hạn, với món cơm rang thập cẩm, đầu tiên người chế biến đập trứng vào chảo nóng, khuấy đều lên. Sau đó cho thêm tỏi, hành đập giập và cơm vào trộn đều. Được một lát thì cho thêm cà rốt, đậu Hà Lan, tôm, thịt, giò lụa... tùy theo sở thích của mỗi người rồi đảo cho đều tay. Cuối cùng là thêm nước tương và gia vị, đảo đều một lần nữa cho ngấm vào cơm.

Món cơm rang ngày nay đầy đủ chất dinh dưỡng hơn, nhiều màu sắc hơn và hương vị cũng ngon hơn trước nhiều lần. Tuy nhiên, dễ gây cảm giác "ngán" vì cái sự "thừa chất" của món ăn.

Xã hội ngày càng phát triển hơn, đời sống người dân được nâng cao, quan điểm "ăn no mặc ấm" đã lỗi thời, thay vào đó là quan điểm "ăn ngon mặc đẹp". Vì vậy, món ăn cũng cầu kỳ hơn, nhiều chất dinh dưỡng hơn.

Càng ngẫm càng thấy sự thay đổi trong món ăn cũng là lẽ tất yếu. Tôi chợt thấy vui trong lòng vì món ăn xưa đã không bị coi là "cũ" và bị những người "sành ăn" "tẩy chay".
Thưởng thức món cơm rang mỗi sáng rồi ngẫm về sự đổi khác của cuộc đời, cũng thấy thú vị lắm thay!

ST.