Chiều nọ về thăm quê, như bao lần quen thuộc hễ về đến quê cái là thèm hương vị rau đồng, rau quê lại cồn cào hơn trong dạ. Rau mọc đồng quê tôi có nhiều loại: bông sung, đọt choại (rau chạy, rau chại), rau nhãn lồng, rau hẹ nước, rau tàu bay, càng cua, rau má vườn hay rau đắng... Trong đó loại rau tôi thích nhất là đọt rau choại hay có tên gọi khác là rau chại.

Tôi chợt nhớ hồi còn nhỏ, tôi từng hỏi ông nội, cha mẹ tôi tại sao người ta lại gọi là rau chại hay rau choại thì được trả lời rằng vì: Rau chại (đọt choại) mọc mới lại rất nhanh sau khi được hái có thể là vài tiếng đồng hồ cho mùa mưa hoặc một ngày, hay một đêm cho những ngày nắng bình thường. Mẹ tôi nói người ta ví rằng mình hái cọng rau chỗ này thì rau chạy đến chỗ kia mọc mới hoặc rằng hái rau chại thì phải hái thật nhanh tay, chạy thật nhanh chân từ chỗ này sang chỗ nọ mới hái được nhiều và hết đám rau chứ không thể xoay quanh một chỗ được, vì đám rau chại nào cũng là một khu rừng tự nhiên um tùm, đầy rau ăn được do thiên nhiên ban tặng cho quê hương miền Tây... Cứ như thế rồi những người miền tây đọc láy từ chạy thành chại (choại) để có cái tên rau chại hay đọt choại quen thuộc đến tận bây giờ...

Buổi chiều đó mẹ hái sẵn cho tôi đầy ắp một nón lá rau chại, mẹ luộc lên ăn cùng nước mắm chua ngọt với cá đồng chiên giòn. Sau rất lâu, chỉ quanh quẩn với những món ăn hàng quán chốn thành thị, tôi đã có một bữa cơm chiều no cứng bụng chỉ với món lá rau rừng mộc mạc thân thương.

Ngày nay rau chại (đọt chạy, đọt choại) đã không còn là loại rau mọc hoang thành rừng không có giá trị kinh tế. Rau chại (đọt choại) đã trờ thành sinh kế kiếm thêm thu nhập cho nhiều bà con nông dân vùng quê miền Tây. Bởi đọt rau choại vừa thơm ngon hương vị của tự nhiên, vừa an toàn vừa tốt cho sức khỏe, lại là loại rau ngon chế biến được rất nhiều món ngon như rau chại nấu lẩu, rau chại xào thịt bò hay đơn giản chỉ là rau chại luộc, rau chại xào tỏi thôi mà cũng ngon nức nở.

Từ bao đời rau chại (đọt choại) là loài rau chân quê, bình dị tô đậm cho nét đẹp hương sắc miền Tây.

ST.