Ngày xưa những ai sinh ra và lớn lên trong chiến tranh cũng như ở cái thời Bao Cấp chắc hẳn đều biết và đã được ăn cái món cơm nắm muối vừng.

Cái hương vị ngọt thơm của gạo mới cộng với chút muối vừng mặn nồng được ăn đúng vào lúc đói khi tiết trời se lạnh của mùa Đông thì thật là khó ai mà quên được nó.

Miếng cơm dẻo ngon, thanh đạm, cùng vị bùi của vừng hòa quyện với nhau làm nên món ăn giản dị, gắn bó với người dân xứ Hà thành từ bao nhiêu năm nay nhất là khi cuộc sống khó khăn và trong chiến tranh gian khổ.

Không cầu kỳ và mất công như những món ăn khác, cơm nắm chỉ cần ăn với một chút muối vừng đã trở thành một món ăn giản dị và được ưa chuộng. Không những thế cơm nắm muối vừng ngày đó đã trở thành một bữa ăn rẻ tiền nhưng rất ngon miệng.

Có lẽ trong tất cả những món ăn của người Việt không có món ăn nào đơn giản hơn mà ngon và chắc dạ mà lại lành bụng, sạch sẽ như món cơm nắm muối vừng.

Tôi nhớ dạo đó cứ sáng sớm tinh mơ mẹ tôi hay dậy sớm thổi cơm cho cả nhà ăn sáng, mỗi lần như vậy bà cố tình thổi ra tay thêm vài bơ gạo để nắm rồi đem đi làm ăn với muối vừng. Nhìn bàn tay bà vần những nắm cơm nóng hổi vừa mới xới trong nồi ra cái khăn mặt ướt và cứ như thế cho đến khi hạt cơm nhuyễn ra, chắc nịch lại thì mới thôi.

Miếng cơm trắng tinh, mịn màng được gói trong những cái lá chuối xanh hay lá dong, nhiều khi không có, bà lấy một cái khăn sạch để gói và mang đi làm cùng với một chút muối vừng đã làm sẵn để trong cái túi nilon con buộc chun.

Đến bữa nhất là lại vào đúng lúc đói, trong giờ nghỉ sau một ca làm việc, người ta xắt cơm nắm ra thành từng miếng nhỏ vừa miệng rồi chấm với một chút muối vừng, những hạt vừng đều được rang thơm với muối vàng ruộm, giã nhỏ thơm lừng và ngồi quây quần thong thả ăn nó với một sự cảm nhận ngon lành trong những tiếng cười sảng khoái vui vẻ... Nghĩ đến bây giờ hình dung lại mà tôi vẫn thấy thèm.

Chết thật, nhiều khi của ngon vật lạ, cao lương mỹ vị cũng không thể đem ra so sánh được với cái món ăn dân dã mà giản đơn này.

ST.