Miền quê Tây Nam Bộ thì không ai lạ gì chuyện ốc lác sinh sôi khắp lung bàu, kênh rạch. Ốc bám theo bờ ruộng, người làm đồng có thể dùng tay không lượm ốc bỏ vô giỏ mang về. Có khi chỉ cần cầm rổ thưa lội xuống ven bờ sông, mé ao xúc chốc lát cũng được bộn bàng ốc mẹ, ốc con.

Ốc lác đem về rửa sạch bùn đất, cho vào thau và ngâm vài tiếng đồng hồ với nước vo gạo cho ốc nhả cặn, nhớt, đất trong miệng ra, đem chà rửa sạch sẽ cho vào nồi luộc với ít lá sả, lá ổi cho thơm, khi thấy ốc tróc mày, đổ ra rổ xóc mạnh cho ráo nước, dùng gai chanh nhọn lể lấy mình ốc bỏ vào thau nước sạch có pha giấm.

Trong vườn nhà của người bình dân miền đất mới luôn có mặt của cây chuối. Gần như không có bộ phận nào của cây chuối không được người miền Tây tận dụng một cách triệt để để phục vụ cho đời sống của chính mình. Trái chuối có thể ăn sống hay ăn chín, lá chuối để gói bánh tét, bánh ít, tàu chuối khô thì cắt cho gia súc nằm, cọng chuối khô làm dây quai chèo để chèo ghe. Bắp chuối khi trổ buồng cũng được tận dụng làm những món ăn hấp dẫn.

Có điều bắp chuối ăn được và ngon nhất là bắp chuối xiêm (chuối sứ), chuối hột. Bắp chuối già, bắp chuối cau,... người miền Tây không ăn mà theo kinh nghiệm dân gian là do nó đắng, có nhiều mủ,...

Bắp chuối hột, chuối xiêm lớn cỡ bắp chân người lớn cắt về lột bỏ bớt phần vỏ già bên ngoài rồi dùng dao bào mỏng. Cho bắp chuối đã bào vô thau nước có pha giấm hoặc nước cốt chanh để ngâm. Làm như vậy bắp chuối mới trắng và giòn, vừa tiện loại bỏ những trái non còn sót lại. Một thời gian sau thì vớt ra rồi vắt mạnh tay cho khô nước.

Sau đó, vắt bóp nhẹ bắp chuối cho ráo nước, rưới vào gỏi nửa chén nước giấm có vài miếng tỏi ớt đâm giập và ít gia vị như bột ngọt, đường cát, nước mắm ngon. Cho mình ốc vào trộn đều với gỏi bắp chuối, rải lên dĩa gỏi một ít rau thơm xắt nhỏ cùng đậu phộng rang đâm hơi nhuyễn và ít lát ớt chín đỏ. Cũng với gỏi bắp chuối người bình dân còn dùng bóp gỏi với da heo luộc. Ngày trước kinh tế chủ yếu là tự túc tự cấp. Khi mua được miếng mỡ heo về thắng để dành ăn, người ta tận dụng da heo để chế ra món ăn này.

Dân gian còn cho rằng, bắp chuối ăn tốt, khoẻ, máu huyết lưu thông, giải nhiệt trong mùa nắng nóng.

ST.