Có lần lúc đang nói chuyện vu vơ, Minh đột nhiên bảo tôi thế này:

– Em viết gì đó cho anh đi.

Tôi không hiểu lắm nên hỏi lại:

– Ý anh là sao?

– Ý anh là viết truyện ấy. Em nói em cũng viết lách mà. Nhưng anh chưa bao giờ được đọc truyện của em.

Tôi ngẫm nghĩ một lát rồi bảo:

– Em có viết một truyện cách đây hai năm, nhưng hoàn toàn không phải gu của anh đâu.

– Cho anh đọc với.

– Trời ơi, không được. – Tôi cười phá lên.

– Đi mà!

– Xấu hổ lắm. Truyện cổ trang tình củm hường phấn sến dị mà anh.

– Cho đọc đi mà. Có gì xấu hổ đâu. Đi mà!

Tôi là một đứa cực kỳ cầu toàn và rất ngại chỉ trích. Bởi vậy nên dù thích viết lách, tôi cũng thường chỉ viết cho bản thân đọc để giải phóng cảm hứng mà thôi. Ấy vậy mà sau một tuần và khoảng một tá câu "đi mà" nữa, cuối cùng tôi đành chịu thua.

Tôi bất đắc dĩ lật lại một mẩu truyện mình viết từ 2016. Thời đó tôi rất mê đọc sử Việt Nam, hễ mở Wikipedia ra là sẽ nhảy hết từ trang này đến trang khác mà không lối thoát. Trần Nhân Tông thì nhanh chóng trở thành một trong những nhân vật lịch sử mà tôi ngưỡng mộ nhất. Sẵn cái tật thích thứ gì là viết "fanfic" thứ đó, tôi lập tức nảy ra ý tưởng sáng tác một câu chuyện lồng ghép giữa cảm hứng từ Bạch Xà truyện và cuộc đời Trần Nhân Tông. Cuối cùng Tảo mai ra đời. Tôi có thử đăng nó lên mạng, nhưng sau cảm thấy không thích nên lại gỡ nó xuống và xếp xó.

Bẵng tới 2019. Vì bỗng nhiên "bị" anh bạn quý hóa đòi đưa truyện, tôi lại lật đật giở Tảo mai ra sửa lại một lượt. Sau một tuần cặm cụi biên khảo và chỉnh trang từ A tới Z, tôi thấp thỏm gửi truyện cho anh xem. Minh từng nói mình đặc biệt gắn bó với những câu chuyện u ám và nhân vật chính phải chết, nên anh rất thích kết truyện của tôi. (*e hèm* Anh cũng đùa bảo Trần Nhân Tông của tôi sao giống Sở Khanh thế. *e hèm*)

Đây là câu chuyện đầu tiên và cũng là cuối cùng tôi viết mà Minh đọc được, vì tính đến nay thì anh qua đời cũng đã hai năm rồi. Tôi muốn đặc biệt dành tặng câu chuyện này cho Minh, vì nếu không có anh thì nó đã chẳng bao giờ hoàn thành. Cảm ơn anh vì đã truyền cảm hứng và động lực để em hoàn thiện nó.

Và nếu bạn đã bỏ thời gian đọc đến đây, xin cảm ơn bạn. Câu chuyện này vốn là một bí mật nhỏ giữa hai chúng tôi, nhưng nay tôi xin chia sẻ nó với bạn. Một ấm trà dù ngon hay dở cũng chẳng thể trọn vẹn nếu không được cùng nhau thưởng thức.

----------

Tham khảo (mostly from):

1. Thư Viện Hoa Sen

2. Wikipedia

3. Đại Việt sử ký toàn thư – Ngô Sĩ Liên

4. Thánh Đăng Ngữ Lục giảng giải

5. Thi Viện

6. Tuệ Trung thượng sĩ Ngữ Lục giảng giải – hòa thượng Thích Thanh Từ

7. Cái ảnh hưởng của Khổng giáo ở nước ta – Phan Khôi

8. Kinh tụng – hòa thượng Hộ Tông

Credit các ảnh:

Japanese fine prints, pre-1915, Public domain, via Wikimedia Commons

Matsumura Goshun, Public domain, via Wikimedia Commons

Hiroshige, CC0, via Wikimedia Commons