Chương 20

Rodney Szarnek đã bố trí xong chiếc bẫy chuột của họ và trong lúc này anh chàng cảnh sát trẻ đầu tóc bù xù đang vui vẻ tìm cách đột nhập vào các server chính của SSD. Anh ta rung đùi, thỉnh thoảng lại huýt sáo khiến Rhyme rất bực bội, nhưng anh để mặc Rodney muốn làm gì thì làm. Nhà tội phạm học cũng có thói quen tự nói chuyện với chính mình trong khi khám nghiệm hiện trường, cân nhắc những hướng tiếp cận cho vụ án. 

Mỗi người một tật...

Chuông cửa reo lên, một cảnh sát từ phòng thí nghiệm của Đội Điều tra hiện trường tại Queens mang đến cho họ món quà, đó là bằng chứng từ một trong số các vụ án trước: con dao hung khí trong vụ đánh cắp tiền xu và giết người. Những bằng chứng vật chất còn lại đang "được lưu trữ ở đâu đó". Một yêu cầu tìm kiếm đã được đệ trình, nhưng chẳng ai có thể nói chắc liệu có thể tìm ra chúng hay không và nếu có thì khi nào. 

Rhyme để Cooper ký vào bản bàn giao bằng chứng, thậm chí ngay cả khi vụ án đã xử xong, các quy định phải tuân thủ vẫn không thay đổi. "Lạ thật, phần lớn bằng chứng còn lại bị thất lạc", Rhyme nhận xét, mặc dù anh cũng hiểu, vì là một vũ khí, con dao chắc chắn được giữ riêng trong két, khóa kín trong kho lưu trữ, thay vì được để cùng chỗ các bằng chứng không có khả năng sát thương.

Rhyme liếc qua danh sách bằng chứng của vụ án đó. "Họ tìm thấy vết bụi trên cán dao. Hãy thử xem có thể khám phá ra nó là gì hay không. Nhưng, trước tiên, chúng ta biết gì về bản thân con dao này?" 

Cooper nhập thông tin về nhà sản xuất vào cơ sở dữ liệu các loại vũ khí của Sở Cảnh sát New York... "Sản xuất ở Trung Quốc, được nhập khẩu phân phối cho hang nghìn cửa hàn bán lẻ, đồ rẻ tiền. Vì vậy chúng ta có thể giả định hắn đã trả tiền mặt khi mua."

"Được rồi, tôi cũng không trông chờ nhiều từ nó. Hãy chuyển sang vết đất xem." 

Cooper đi găng vào và mở túi đựng bằng chứng ra. Anh ta cẩn thận dùng bàn chải quét nhẹ cán con dao có lưỡi dính máu nạn nhân đã ngả sang màu nâu sẫm, những hạt bụi trắng từ đó rơi xuống một tờ giấy dùng cho xét nghiệm.

Bụi luôn là niềm đam mê của Rhyme. Trong khoa học hình sự, khái niệm này dùng để chỉ các tiểu phân rắn có kích thước nhỏ hơn năm trăm micromet, có nguồn gốc từ các loại sợi quần áo, chăn đệm, mảnh tế bào chết từ da người và động vật, mảnh xác thực vật và côn trùng, những mảnh phân khô, bụi và có thể là bất cứ loại hợp chất hóa học nào. Một số loại bay lơ lửng trong không khí, một số loại nhanh chóng bám vào các bề mặt. Bụi có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe như bệnh bụi phổi và có trường hợp rất dễ gây cháy nổ (như bụi bột mì trong các thang nâng vận chuyển ngũ cốc chẳng hạn), thậm chí có thể ảnh hưởng đến khí hậu. 

Trong khoa học hình sự, do lực hút tĩnh điện hay các đặc tính kết dính khác, bụi thường chuyển từ cơ thể thủ phạm sang hiện trường tội ác và ngược lại, nhờ đó chúng trở nên rất hữu ích cho cảnh sát. Khi Rhyme còn phụ trách bộ phận Điều tra Hiện trường của Sở Cảnh sát New York, anh đã thiết lập một cơ sở dữ liệu lớn về bụi, được tập hợp lại từ cả năm khu vực của thành phố cũng như một phần các tiểu bang New Jersey và Connecticut.

Chỉ có một lượng rất nhỏ bụi bám trên cán dao nhưng Mel Cooper đã lấy được đủ lượng cần thiết để làm mẫu phân tích bằng sắc ký khí khối phổ, phương pháp phân tích cho phép há vỡ các hợp chất thành các thành phần cấu tạo nên chúng, rồi định danh từng thành phần một. Qúa trình này sẽ mất một thời gian nhất định. Không phải lỗi của Cooper. Hia bàn tay anh to và gân guốc đến mức đáng ngạc nhiên so với một người vóc dáng dong dỏng như vậy, luôn hoạt động nhanh chóng và hiệu quả. Vấn đề nằm ở chiếc máy đang chậm chạp vận hành, thong thả thực hiện phép màu kỹ thuật cao của nó một cách tuần tự tỉ mẩn. Trong khi chờ đợi kết quả, Cooper thực hiện vài phép thử hóa học bổ trợ trên một phần khác của mẫu bụi để phát hiện những thành phần rất có thể máu sắc ký khí khối phổ không tìm ra được. 

Cuối cùng cũng có kết quả, Mel Cooper vừa giải thích những gì anh ta thu được từ tất cả các phân tích đã thực hiện, vừa viết các chi tiết lên một tấm bảng trắng. "Được rồi, Lincoln. Chúng ta có vermiculite, thạch cao, chất tạo bọt tổng hợp, mảnh thủy tinh, vết sơn, sợi len tổng hợp, sợi thủy tinh, hạt calcite, sợi giấy, hạt thạch anh, nhiên liệu rắn cháy ở nhiệt độ thấp, mạt kim loại, sợi amiăng loại chrysolite và vài hóa chất. Có vẻ là hydrocarbon thơm đa vòng, paraffin, olefin, napthene, octan, polyclorobiphenyl, debenzodioxin – những thứ không mấy khi gặp – và dibenzofuran. À, cả một lượng nhỏ ête bromodiphenyl nữa."

"Trung tâm Thương mại Thế giới", Rhyme nói. 

"Là nó?"

"Phải." 

Bụi từ hai tòa tháp của Trung tâm Thương mại Thế giới bị đánh sập năm 2001 đã trở thành nguyên nhân gây ra những vấn đề về sức khỏe cho công nhân làm việc gần Ground Zero* (Thuật ngữ chỉ vùng bình địa ngay chỗ một quả bom nguyên tử phát nổ, không còn gì sống sót, xuất phát từ sự kiện hai tòa tháp đôi của Trung tâm Thương mại Thế giới bị đánh sập ngày 11/9/2001) và nhiều thành phần khác nhau của loại bụi này gần đây đã được bàn đến trên các bản tin. Rhyme biết rõ về thành phần của nó.

"Vậy là hắn ta ở trong thành phố?" 

"Rất có thể", Rhyme nói. "Nhưng anh có thể tìm thấy thứ bụi này ở năm khu vực của thành phố. Lúc này hãy tạm đặt một dấu chấm hỏi vào nó đã..." Anh cau mặt. "Như vậy những mô tả về đặc điểm tên tội phạm chúng ta có được cho đến giờ là: có thể là một người đàn ông da trắng hoặc da sáng màu, sưu tập tiền xu, ưa thích mỹ thuật. Nơi ở hay chỗ làm việc của hắn có thể nằm ở khu trung tâm thành phố. Có thể có con, có thể hút thuốc." Rhyme nheo mắt nhìn con dao. "Cho tôi xem nó gần hơn." Cooper mang hung khí đến chỗ Rhyme và anh chăm chú săm soi từng milimet của phần cán dao. Cơ thể khuyết tật nhưng thị lực của anh vẫn tốt như một cậu bé vị thành niên. "Đây này. Là cái gì vậy?" 

"Đâu?" 

"Giữa phần đốc và phần cán bằng xương." 

Một mảnh nhỏ của thứ gì đó màu nhạt. "Anh có thể nhìn thấy nó sao?", anh chàng chuyên gia phân tích thì thầm. "Tôi đã hoàn toàn bỏ qua nó." Với đầu kim lấy mẫu, anh ta lấy nó ra đặt lên phiến kính rồi quan sát qua kính hiển vi. Anh bắt đầu với độ phóng đại thấp từ bốn đến hai mươi tư lần, vốn thường đủ cho công việc này, trừ những trường hợp bạn cần viện đến độ nhạy của một kính hiển vi quét điện tử. "Có vẻ là một mẩu đồ ăn. Một thứ đồ nướng. Có màu cam. Phổ màu khiến người ta nghĩ tới dầu ăn. Có lẽ là đồ ăn vặt như loại Doritos chẳng hạn, hay khoai tây chiên."

"Không đủ để phân tích qua sắc ký khí khối phổ?" 

"Không thể", Cooper xác nhận.

"Hắn ta sẽ không bao giờ sắp đặt thứ gì bé đến vậy tại nhà của kẻ thế thân. Đây là một mẩu thông tin xác thực nữa về Năm Hai Hai" Mẩu thức ăn này là thứ quái quỷ gì mới được chứ? Một phần bữa trưa của hắn vào ngày thực hiện vụ giết người chăng?

"Tôi muốn nếm thử nó." 

"Cái gì? Có máu dính trên đó đấy."

"Cán dao, không phải lưỡi dao. Chỉ riêng chỗ có mẩu đồ ăn thôi. Tôi muốn biết nó là thứ gì." 

"Không có đủ để nếm đâu. Với mảnh thức ăn tí xíu này sao? Anh may lắm mới không bỏ qua nó. Tôi thậm chí còn không nhìn thấy."

"Không, chính bản thân con dao. Rất có thể tôi tìm ra một mùi hương hay một loại gia vị cho phép chúng ta biết được gì đó." 

"Anh không thể thè lưỡi liếm một hung khí giết người được, Lincoln."

"Điều đó được ghi ở đâu vậy, Mel? Tôi không nhớ từng đọc nó. Chúng ta cần thông tin về tên khốn này!" 

"Được rồi... Okay." Anh chàng chuyên gia phân tích chìa con dao tới gần sát mặt Rhyme và nhà tội phạm học cúi người về phía trước, chạm lưỡi vào vị trí nơi họ tìm thấy mảnh thức ăn.

"Chúa ơi!" Anh ngả đầu ra sau. "Có gì không ổn sao?", Cooper phát hoảng vội hỏi.

"Cho tôi xin ít nước!" 

Cooper quẳng con dao xuống bàn xét nghiệm và chạy đi gọi Thom, trong khi Rhyme nhổ liên tục xuống sàn nhà. Cả miệng anh như đang bốc cháy.

Thom vội vàng chạy vào. "Có gì không ổn sao?" 

"Trời ạ... rát quá. Tôi xin ít nước kia mà! Tôi chỉ ăn phải một thứ xốt rất cay thôi."

"Xốt cay, giống như loại Tabasco à?" 

"Tôi không biết là loại nào!"

"Thế thì thứ anh cần không phải là nước. Anh cần sữa hoặc sữa chua." 

"Vậy thì lấy nhanh lên!"

Thom quay lại với một hộp sữa chua và bón cho Rhyme vài thìa. Anh ngạc nhiên khi cảm giác bỏng rát dịu đi ngay lập tức. "Phù, cay quá... Okay, Mel, chúng ta vừa biết thêm một điều gì đó, rất có thể chàng trai của chúng ta khoái các món ăn vặt và điệu salsa của hắn. Được thôi, bắt đầu với đồ ăn vặt và xốt cay. Ghi lên bản danh sách đi." 

Trong khi Cooper viết, Rhyme nhìn đồng hồ và bật rủa cáu kỉnh, "Sachs đang ở chỗ quái nào không biết nữa?".

"Ừ thì cô ấy ở SSD", Cooper có vẻ bối rối. 

"Tôi biết chuyện đó. Ý tôi là, tại sao cô ấy vẫn còn chưa quay về đây? Và, Thom, tôi muốn thêm một ít sữa chua nữa!"

Mô tả đặc điểm ĐTBA 522

- Nam giới.

- Có thể hút thuốc hay sống/làm việc với người hút thuốc, hoặc ở gần nguồn gây ra tàn thuốc. 

- Có con hoặc sống/làm việc gần nơi có trẻ con hay nơi có nguồn đồ chơi.

- Quan tâm tới các tác phẩm nghệ thuật, tiền xu cổ? 

- Nhiều khả năng da trắng hoặc da sáng màu.

- Vóc người trung bình. 

- Khỏe – có khả năng siết cổ nạn nhân.

- Có cơ hội tiếp cận thiết bị ngụy trang giọng nói. 

- Nhiều khả năng biết rõ về máy tính, mạng xã hội OurWorld. Còn các trang mạng xã hội khác?

- Lấy chiến lợi phẩm từ nạn nhân. Một kẻ tàn bạo biến thái? 

- Một phần nơi ở/nơi làm việc thường xuyên trong tình trạng thiếu ánh sáng, ẩm thấp.

- Sống tại khu Manhattan hoặc gần khu này? 

- Ăn đồ ăn vặt/xốt cay.

Bằng chứng không sắp đặt trước: 

- Vết bụi.

- Vết bìa các tông cũ. 

- Tóc búp bê, sợi BASF B35 nylon 6.

- Tàn thuốc lá từ thuốc lá điếu Tareyton. 

- Mảnh thuốc lá cũ,không phải Tareyton, nhưng không rõ loại.

- Vết nấm mốc Stachybotrys Chartarum. 

- Bụi, từ vụ tấn công Trung tâm Thương mại Thế giới, rất có khả năng là dấu hiệu cho thấy chỗ ở/nơi làm việc ở khu Manhattan.   

- Mảnh đồ ăn vặt với xốt cay.

[Hết chương 20]

---

Chương 21: Những chiếc hộp kín, những mười sáu chữ số, lướt piano...