"Có lẽ, người khán giả không nên biết câu chuyện cuộc đời của người nghệ sĩ đang biểu diễn. Đó không phải mục tiêu của những người cống hiến cho nghệ thuật - muốn người ta thương hại mình thay vì tập trung thưởng thức trọn vẹn những tác phẩm mà anh ta nỗ lực để tạo nên; dù cho người đó đã phải hy sinh rất nhiều, nhiều tới mức biến chính số phận anh ta trở thành một tác phẩm khác song hành, mà sự rung cảm bên trong nó có khi còn vượt xa những thứ mà người nghệ sĩ đã dày công gây dựng."

***

"Con bé đó nhát lắm."

"Thế à?"

"Ừ. Ông chủ mới chỉ nhắc nhở nó vài ba câu vì về muộn, thế mà nó run lên như một con mèo bị nhúng vào nước. Nó còn chẳng dám bén mảng vào trong căn bếp, trước khi đi giao hàng toàn nói khẽ để nhờ tao vào lấy hộ. Hình nó sợ người đầu bếp. Cũng phải thôi vì tướng mạo ông ta trông thật kỳ dị."

"Thế mày đã nói chuyện với nó chưa?"

"Chuyện gì?"

"Bất cứ chuyện gì ấy, những câu chuyện phiếm mà con gái vẫn thường hay nói với nhau, kiểu như, hỏi xem sao nó lại về muộn chẳng hạn."

"Chưa. Bình thường bọn tao vẫn ăn cơm chung. Nó ngồi cạnh mụ lao công, lúc nào cũng cúi xuống ăn một cách thỏ thẻ. Ai hỏi gì nó cũng chỉ vâng, dạ, gật hoặc lắc đầu. Người ta có câu "trước lạ sau quen", vậy mà được hai hôm rồi nó vẫn chưa được gần gũi với mọi người cho lắm... Kìa! Nó đang nhìn về chỗ mình đấy, chẳng lẽ nó biết chúng ta đang nói về nó hay sao?"

Ánh mắt cô gái lại trông xuống vị trí cách mình bốn dãy bàn, nhưng không phải để nhìn hai con người nhiều chuyện ngồi bên cạnh cậu. Lầy này, cậu đã nhìn trở lại cô, một cái nhìn đơn giản như giữa những người bạn với nhau. Cô cũng mỉm cười, cậu có thể thấy được sự hạnh phúc trong nét mặt. Thật phấn chấn làm sao khi ta tìm được sự kết nối với người khác, theo một cách nào đó. Nó đem lại chút niềm vui bình dị, không xa vời, không cao siêu - một niềm vui từ những điều nhỏ nhặt. Nhã quan riêng của cậu không hề thay đổi; còn thú vị hơn ấy là bên trong bộ óc huyền bí và mơ hồ của cậu đã tự tạo ra một gian phòng nhỏ để đặt hình hài cô ấy vào trong. Để khi nhắm mắt lại, giống như mở cánh cửa ra, cô ấy luôn ở đó, luôn mang đến một cảm giác dễ chịu nhưng cũng không kém phần hồi hộp và phấn khích.

"Mình đang nghĩ cái quái gì thế nhỉ?" Cậu lại mỉm cười rồi chống cằm nhìn ra ngoài cửa sổ.

***

"Này."

Một tiếng gọi vang lên trong khi cậu đang nhắm mắt, hướng về phía ngoài khơi xa.

"Này, này."

Những ngón tay mảnh khảnh khẽ bấu vào tay áo mà lay lay.

Cậu ngoảnh sang, đúng như dự cảm từ trước - vẫn đôi mắt trìu mến và quen thuộc đang nhìn chăm chăm vào mình. Cô ấy mặc chiếc áo khoác đồng phục thể dục của trường; dù giản dị nhưng lại đẹp theo một cách nào đó khó diễn tả. Cậu còn trông thấy một vài cái nhìn không mấy thiện cảm của đám học sinh cùng khối khi bọn họ đạp xe trên xa lộ phía sau lưng, nhưng từ rất lâu rồi cậu đã không còn cảm thấy phiền phức với điều đó nữa. Cô gái này cũng vậy. Dường như cô chẳng hề quan tâm tới mọi chuyện diễn ra xung quanh, từ cách mọi người nhìn nhận, cho tới cả quá khứ của chính mình.

Bỗng nhiên ngực cậu thắt lại, cậu nhận ra điều gì đó không ổn. Cảm giác nặng nề và ngột ngạt ập tới, ngân rung lên như làn gió lạnh cắt qua da thịt. Cậu biết hoàn cảnh của cô ấy ra sao. Và cậu sợ rằng cô ấy đang phải che giấu cảm xúc, che giấu nỗi buồn sâu thẳm trong trái tim để tiếp tục sống, tiếp tục tỏ ra bình thường nhất có thể trước mặt mọi người. Đó là những điều đã xảy ra trong quán ăn, nhưng còn trước mặt cậu đây, cô ấy như một con người khác hẳn, trông như cô chẳng có nỗi niềm gì phải mang nặng cả; bởi, làm sao một con người khổ tâm lại có được những giây phút hạnh phúc như thế kia?

...

"Cậu viết những bài hát đó dành cho mưa?"

"Đúng vậy." Cậu đáp.

Cô gái ngồi cạnh cậu trên nền cát, thu mình gọn lại hết mức có thể như sợ những luồng sóng với tới chân.

"Mình không nghĩ mưa cũng có thể hát đấy."

"Cậu có thể nhận ra điều này khi lắng tai nghe. Bao giờ cũng thế, nữ thần gió là người khởi xướng và cũng nhắc nhở mọi người mau tìm cho mình một chỗ ngồi phía dưới sân khấu, có thể là bóng cây hay mái hiên trước cửa. Khi đám mây kéo rèm chung quanh khán phòng để đảm bảo cho một không gian tối, cũng là lúc buổi biểu diễn bắt đầu. Mưa thường bắt đầu bằng nhịp chậm. Trong khi ấy, biển đóng vai trò là dàn nhạc sẽ bắt đầu chơi, điều phối một cách vừa đủ sao cho đồng điệu với mưa bằng những hợp âm đơn giản. Đôi lúc, mưa vội vã tiến tới đoạn điệp khúc cao trào, mặt biển cũng vội dậy sóng để bắt kịp. Một lần như vậy, mưa thường dễ rơi vào quãng nghỉ, để cho những nhạc công của biển được mặc sức độc tấu trong khi hòa âm.

Lối hát của mưa thường không đoán trước được. Có những lúc nó trầm, buồn tạo cảm giác trống vắng, cô quạnh. Đôi khi, nó dữ dội, bùng nổ như bị kìm nén, lời bài hát như bị vỡ ra; như thể người bị khản tiếng vẫn cố gắng hát. Mỗi lần thấy vậy, mình lại có chút nghẹn ngào, vì phải chứng kiến một người nghệ sĩ đang giải tỏa luồng cảm xúc bằng khúc tận cùng của hơi thở, bằng sự bùng cháy mãnh liệt nơi cuống họng. Chắc hẳn trong thâm tâm người này có điều gì đó dữ dội lắm, nên dù cho có đang tự làm đau chính mình nhưng vẫn không hề từ bỏ khát khao được giãi bày với cả thế giới những điều anh ta muốn bộc bạch."

Cô gái nhìn thấy một nét gì đó khang khác trong đôi mắt cậu. Từ phía đằng xa, ngọn sóng vẫn êm đềm và thư thả, mây vẫn trôi bình lặng. Cảm tưởng như hai người đang ngồi trong một nhà hát nguy nga mà không hề có buổi biểu diễn nào. Nhưng cô vẫn cứ muốn ngồi đây mãi, cứ muốn lắng nghe mãi. Những sợi tóc khẽ miết nhẹ hai bên má, chúng như đang sắp bay ra ngoài khơi xa. Phải, trong thâm tâm cô lúc này chỉ muốn quên đi tất cả mọi thứ.

Cô nhìn sang, trông thấy đôi mắt cậu vẫn mải mê ngắm mây trời.

"Thực sự mình rất tò mò về cậu đấy." Cô nép một nửa gương mặt sau cánh tay, chỉ để lộ đôi mắt thấp thoáng phía sau làn tóc mái.

"Vậy ư?" Cậu ngạc nhiên, vi từ trước tới giờ chưa từng có ai để tâm đến cậu cả.

"Phải." Thân mình cô gái khẽ đung đưa. "Mình hỏi cậu điều này nhé?".

Cậu khẽ gật đầu.

"Cậu có thấy yêu thích những việc mình đang làm không?"

"Có." Cậu đáp.

"Như thế nào?"

"Đối với mình, chơi đàn chính là cách dễ dàng nhất để giao tiếp với thế giới bên ngoài kia, chính xác hơn là một thế giới thuần khiết, gần như vắng bóng sự hiện diện của con người; nơi mà vạn vật không còn phải phục tùng cho tính ích kỷ của họ nữa. Chúng được mặc nhiên làm những điều chúng muốn, như đóa hoa được phép kiêu hãnh trên thảo nguyên xanh, hay loài ong được phép ăn những giọt mật mà chúng kiếm được. Và trong âm nhạc, mình cũng cảm thấy thật tự do và phóng khoáng y như vậy. Luôn có một cảm giác phấn chấn mỗi khi nhìn xuống những phím đàn đang nằm bất động, và chúng như khích lệ những đầu ngón tay mình. Dương cầm không chỉ là một loại nhạc cụ, nó còn như một thứ đồ chơi mà mình chẳng bao giờ thấy chán, bởi vì mỗi lần ngồi xuống tâm hồn mình lại giống một đứa trẻ con, lại được mặc sức ham thích và say mê một cách khờ dại."

"Ồ. Vậy cậu có dự định gì trong tương lai không?"

"Sẽ có một buổi biểu diễn tới đây. Mình sẽ phấn đấu để thể hiện bản thân tốt nhất, không chỉ đi tới giới hạn của một người chơi dương cầm, mà còn phá vỡ những quy luật đã được ngầm định sẵn. Sự sáng tạo vốn dĩ đã không có giới hạn, và mình muốn được để lại một thứ gì đó cho hậu thế, giống như những vĩ nhân, những thiên tài âm nhạc trước đây đã từng làm."

Cô gái nhìn thấy đôi mắt cậu sáng rực lên. Có một chút run run trong lời nói. Không có điều gì cao cả hơn một trái tim khát khao được cống hiến. Và cũng chẳng điều gì mê thích hơn khi được ngắm nhìn một con người biểu lộ khát vọng ngay trước mắt. Giờ đây đầu gối cô cũng đu đưa, như cách mà dây đàn rung lên nhịp nhàng để phát ra một làn điệu trong trẻo, nhẹ nhàng. Cô thực sự muốn âm nhạc vây quanh cậu ngay cả khi không có chiếc đàn ở đây. Ánh mắt âu yếm của cô một lần nữa lại rung động khi thấy cậu nhìn lại. Hình như cô quên mất rằng mình phải nói gì đó.

"Mình muốn... biết thêm về cậu nhiều hơn nữa." Cô gái ngập ngừng. "Cậu có kỷ niệm nào đáng nhớ trong quá khứ không?"

"Kỷ niệm ư?" Cậu ngước nhìn lên. "Có lẽ là lần đầu tiên trông thấy chiếc dương cầm. Cái trong phòng mình đấy, đó là món quà tới từ mẹ mình." Cậu mỉm cười và lại nhìn xuống biển. "Mình còn quá nhỏ để nhớ khi ấy lên mấy. Có lẽ là bốn tuổi. Thời điểm đó căn nhà luôn sáng sủa, một gam màu ấm cúng. Mình nhớ về những chiếc rèm rung lên khi gió thoảng qua, và những món ăn với hơi khói nghi ngút trên bàn. Ánh nến, luôn có ánh nến vào buổi đêm, và đôi mắt mẹ long lanh lên mỗi khi những sợi bấc được thắp sáng.

Một buổi chiều khi về nhà, mình đã để ý thấy một chiếc xe tải đậu trên đỉnh dốc, hai người khuân vác trông theo mình bước vào cổng nhà, trên tay họ đều cầm một chai bia. Mình nghĩ rằng có chuyện gì đó bất thường khi thấy họ thở mệt nhọc, mồ hôi ứa ra quanh trán. Cửa chính đã mở toang hết ra. Bất chợt có cảm giác lợn gợn trong cái nhận thức non nớt của mình lúc ấy. Một chút hồi hộp, lo lắng hay tò mò đây? Mình cũng không phân định được nữa, vì lúc đấy vẫn còn nhỏ. Rồi một âm thanh thánh thót vang lên, vui tươi như đang nhảy múa trên đầu mình theo từng nhịp. Nó vang vọng khắp ngôi nhà, khiến lồng ngực nhỏ bé của mình rạo rực. Mình cảm nhận rõ mồn một từng nốt được chơi, đầu mình đưa lên đưa xuống theo từng cao độ của âm thanh; để rồi đến nốt cao nhất, mình ngửa cổ hẳn lên trong phấn khích. Chưa bao giờ mình cười một cách thích thú đến vậy. Đôi chân mình chỉ muốn chạy đến xem cái gì đã tạo ra những giai điệu ấy.

Đến trước cửa căn phòng đầu tiên trên gác, cũng là phòng mình hiện giờ, một anh chàng ngồi quay lưng về phía mình ở cuối phòng, ngồi hướng ra phía cửa sổ. Đôi bàn tay anh ta lướt trên một dãy dài các phím bấm, mà lúc đầu mình còn thấy chúng giống những thanh socola trắng đen. Mẹ mình bước vào trong căn phòng với một cốc nước cam. Bà đặt xuống trước mặt anh, rồi nhìn mình một cách trìu mến. Mình không nhớ rõ mẹ đã nói những gì, có lẽ vì mải mê nghe và chăm chú theo dõi đôi bàn tay như hai con sóc đang chạy qua chạy lại trong khi nhảy múa trên phím đàn. Anh chàng kia quay ra, và nở một nụ cười. Lập tức giai điệu ngừng lại, và mình có cảm giác bị hụt hẫng. Đôi mắt mình vẫn dán vào các ngón tay của anh ta; những ngón tay tuyệt đẹp đó, chúng như thể chỉ cần vẩy nhẹ, lắc lư và động đậy là đã phát ra âm thanh vui tai, giống như bàn tay nhiệm màu của bà tiên hay ông bụt khi làm phép thuật. Và anh ta cất chúng vào túi quần, như thể gìn giữ một báu vật, đưa những vũ công tí hon của mình đến chỗ nghỉ ngơi. Đó cũng là lúc mình nhận ra mẹ đang gọi tên mình vì không thấy đáp lại. Thực sự trong đôi mắt mẹ có một điều rất lạ, trong cái không gian ấy. Lẽ ra mình nên chú ý tới mẹ nhiều hơn... " Giọng cậu nghẹn lại. "Lẽ ra mình đã có thể thay đổi điều gì đó."

Đột ngột cậu đứng dậy, quay mặt để tránh ánh nhìn của cô vì một giọt nước mắt tự dưng lăn dài trên má.

"Người phụ nữ mở cổng và bảo mình mang cơm lên gác, đó là mẹ cậu à."

"Không..."

Sóng biển bắt đầu dập dềnh hơn. Hơi muối thổi vào lại thêm mằn mặn. Dường như nữ thần gió biết cậu khóc. Có lẽ nàng đang cố an ủi cậu bằng cách gạt ngón tay vô hình qua khóe mi. Cậu nhắm mắt lại, hít sâu rồi hơi nghiêng đầu như ngả vào lòng nàng. Rồi bất chợt cậu giật mình, suýt chút nữa quên mất còn một con người nữa cũng đang ở đây. Cậu biết cô ấy đang nhìn, ánh mắt đang dần trở nên kỳ lạ. Cậu không thể giống như mọi lần, được mặc nhiên phơi ra mọi cảm xúc trong thâm tâm ngay trước biển trời được. Nơi đây không còn là không gian riêng của cậu nữa, và trong giây lát cậu có chút bức bối vì lại phải kìm nén nỗi lòng mình. Cô ấy không nên biết cậu là một con người nhạy cảm thế này. Đôi mắt sâu thẳm của cô mỗi khi nhìn cậu chơi đàn một cách điêu luyện trước giờ vẫn chứa chan sự ngưỡng mộ, cậu muốn giữ mãi ánh nhìn đầy mê hoặc đó thay vì sự đồng cảm tới từ cô.

Có lẽ, người khán giả không nên biết câu chuyện cuộc đời của người nghệ sĩ đang biểu diễn. Đó không phải mục tiêu của những người cống hiến cho nghệ thuật - muốn người ta thương hại mình thay vì tập trung thưởng thức trọn vẹn những tác phẩm mà anh ta nỗ lực để tạo nên; dù cho người đó đã phải hy sinh rất nhiều, nhiều tới mức biến chính số phận anh ta trở thành một tác phẩm khác song hành, mà sự rung cảm bên trong nó có khi còn vượt xa những thứ mà người nghệ sĩ đã dày công gây dựng.

"Mình phải về đây." Cậu nói.

Rồi không để cô kịp đáp lại, đôi chân dứt khoát của cậu bước đi rất nhanh trên nền cát, hướng về phía con đường ngay trước dãy phố đang lên đèn phía xa.

***