Trình bày đặc điểm đại thể và vi thể, liên hệ lâm sàng của viêm phổi thùy

·   Định nghĩa: là một bệnh viêm cấp tính của phổi gây ra tổn thương lan rộng và đồng đều, thường ở một thuỳ phổi. Có 3 giai đoạn tiến triển.

·   Đại thể

-  Giai đoạn sung huyết (lách hoá):

+  Phổi căng, hơi chắc, nặng, màu đỏ tím.

+  Bóp còn lép bép, sột soạt. Bỏ vào nước chưa chìm hẳn.

+  Diện cắt đỏ thẫm, ứa nhiều nước hồng đục lẫn bọt.

-  Giai đoạn gan hoá đỏ:

+  Phổi vẫn căng, chắc, nặng, nhưng màu đỏ xẫm hơn. Chất phổi mủn nát, ấn ngón tay có thể chọc thủng

+  Bóp không kêu lép bép. Bỏ vào nước chìm.

+  Diện cắt hơi ráp, giống mặt đá hoa, có vân trắng xám (vách gian tiểu thuỳ), nhiều nước hồng đục không bọt, nổi lên các khuôn tơ huyết.

+  Toàn bộ thuỳ phổi viêm đồng nhất, giống một miếng gan tươi

-  Giai đoạn gan hoá xám:

+  Có nhiều đặc điểm của giai đoạn trên, nhưng phổi màu xám,

+  Mặt cắt khô, ấn có rất ít dịch viêm. Lại xuất hiện bọt (do tơ huyết đang tiêu biến). Bỏ vào nước nửa nổi nửa chìm.

+  Vùng tổn thương giống miếng gan ôi.{}

·   Vi thể

-  Giai đoạn sung huyết: là 1 viêm phế nang nước đồng đều; vách phế nang rõ, nhiều huyết quản giãn, ứ đầy hồng cầu phình vào lòng các phế nang

-  Giai đoạn gan hoá đỏ: vách phế nang vẫn dày, sung huyết và phù. Lòng phế nang được lấp đầy bởi tơ huyết hồng cầu, bạch cầu→ tạo thành khuôn. Dịch viêm thường vít kín tới các phế quản tận.

-  Giai đoạn gan hoá xám: vách phế nang vẫn dày, sung huyết, nhưng có chỗ đã bắt đầu bị tan rã. Lòng phế nang vẫn bị dịch viêm tơ huyết choán chỗ, lẫn đại thực bào và hồng cầu.

·   Liên hệ lâm sàng

-  Bệnh gặp nhiều nhất ở trẻ sơ sinh và người trên 60 tuổi.

-  Giai đoạn sung huyết:

+  Bắt đầu bằng rét run, sốt cao đột ngột, có điểm đau ngực, khó thở; nghe phổi có ran nổ nhỏ hạt.

+  Đờm lỏng, ít TB

-  Giai đoạn gan hoá đỏ:

+  Tương ứng với thời kỳ toàn phát: sốt, thở nhanh, thở khó, đau, có thể tím tái, nghe phổi không thấy ran mà có tiếng thổi ống do âm thanh đi qua dịch rỉ viêm tơ huyết, gõ đục và rung thanh tăng.

+  Ho nhiều, đờm đặc hơn, màu rỉ sắt.

+  X quang: màng phổi mờ đều, đậm hơn ở giai đoạn trên. Máu tăng BCĐNTT. Tình trạng bệnh nhân tồi hơn.

-  Giai đoạn gan hoá xám:

+  Bệnh nhân vẫn khó thở, đờm đặc, màu xanh đục.

+  Đến giai đoạn dịch rỉ viêm tiêu biến, sốt hạ hẳn, bệnh nhân ho nhiều và đái nhiều, đờm loãng và ít dần. Nghe phổi có ran nổ trở lại. Bệnh nhân đỡ khó thở, toàn trạng khá hẳn lên.