1. Trước khi về làm vợ anh Tràng
- Là một cô gái nói năng đanh đá, chao chát, chỏng lỏn, cong cớn
- Tuy nhiên cách nói năng giao tiếp như vậy không phải của người tâm địa độc ác, mà là bản tính bộc trực, ngay thẳng. Hay cũng bởi lí do chị ít được học hành đến nơi đến chốn. Hay tại cái đói, cái nghèo khiến người ta chẳng cần đến lễ nghi, phép tắc nữa.

2. Khi về làm vợ anh Tràng: chị có nhiều thay đổi
- Trên đường về nhà: 
  + khác với anh Tràng vênh vênh tự đắc, ra điều thích chí, thì chị vợ nhặt tỏ ra ngượng ngùng, lúng túng "chân nọ nước díu và chân kia"
-> Chị tỏ ra nhút nhát và cũng mang tâm trạng bất ngờ với chính quyết định của mình: đi theo một người con trai xa lạ, về làm vợ người ta.
- Khi về đến nhà: 
  + nhìn cảnh nhà anh Tràng chị có một túp lều siêu vẹo với mảnh vườn sơ xác "thị nén một tiếng thở dài"
-> có chút lo âu, dị ngại cho chính mình liệu nơi đây có phải là tổ ấm để cho chị dung thân, để chị vượt qua cơn đói khát này không.
  + khi bước vào trong nhà, chị ngồi xuống với tư thế "mớm mép giường"
-> đó là tư thế ngồi chênh vênh, trong lòng không yên ổn, giống như nỗi lòng của chị ngổn ngang trăm mối, hạnh phúc mà cũng lo âu, vừa vui lại vừa buồn.
-> tuy nhiên, bên cạnh những băn khoăn, trăn trở, lo buồn thì người vợ nhặt vẫn nuôi dưỡng niềm tin và y vọng vào một sự đổi đời. Tin một bước ngoặt tươi sáng sẽ đến trong cuộc đời của chị.
- Đặc biệt, diễn biến tâm trạng thị buổi sáng hôm sau: 
  + thị thay đổi hoàn toàn: "không nói năng xưng xỉa, chao chát", thị hiện ra là người con dâu hiếu thảo, người vợ dịu hiền. Thị quét tước thu dọn nhà cửa, sân vườn sạch sẽ, gọn gàng, mấy chiếc quần áo "vắt khươm mươi miên" ở góc nhà nay đã được đem ra sân hong, hai cái ang nước thường ngày để khô cong đã kín nước đầy ăm ắp, đống rác mùn tung bành ngay lối đi đã được lau sạch. 
-> bàn tay chăm lo, vun vén công việc gia đình khiến căn nhà, vườn tược sạch sẽ, gọn gàng, khiến cho nguồn sức sống mới như trở về với gia đình anh Tràng. Có thể chị không tìm được sự no đủ, sung túc ở nơi đây nhưng chị sẽ tìm thấy tình yêu thương, sự đùm bọc chở che trong gia đình anh Tràng.
-> chị vợ nhặt cũng như mọi người trong gia đình đều có suy nghĩ rằng: "thu xếp cửa nà cho quang quẻ, nền nếp thì cuộc đời họ có thể khác đi, làm ăn có cơ khấm khá hơn". Đó là niềm tin giản dị của những người nông dân nghèo. 

=> Thị chính là người gieo mầm sống dung chứa niềm tin và hy vọng. Sự xuất hiện của thị khiến cho gia đình anh Tràng trở nên đầm ấm hoà thuận, thị như tia nắng bình minh đem hơi ấm đến gia đình anh Tràng. Nếu giả sử không có thị, anh Tràng vẫn sẽ là anh Tràng ngờ nghệch của ngày xưa, bà cụ Tứ vẫn sẽ luôn lặng thầm đau khổ.

3. KTLL
            Kim Lân với bút lực tài hoa, ông không chỉ xây dựng thành công nhân vật bà cụ Tứ, nhân vật anh Tràng mà còn xây dựng thành công nhân vật người vợ nhặt. Mặc dù thị không xuất hiện nhiều trong tác phẩm, thậm chí không có đến một cái tên riêng, nhưng chị là nhân vật độc đáo, là điểm sáng của thiên truyện. Thông qua nhân vặt người vợ nhặt, Kim Lân gửi gắm thông điệp, bài học sâu sắc về lẽ sống: ngay trên bờ vực của cái đói, cái chết nhưng con người ta không nghĩ đến chúng mà nghĩ đến sự sống. Họ vẫn khao khát tình yêu, hạnh phúc gia đình, vẫn nuôi dưỡng niềm tin và hy vọng vào một sự đổi đời, vào một ngày mai tươi sáng. Đây chính là giá trị nhân văn, nhân đạo của tác phẩm, hướng con người ta đến giá trị chân - thiện - mũ, hướng con người ta về một lối sống giàu nghị lực, giàu niềm lạc quan, tin yêu cuộc đời. Nói như câu danh ngôn: "Hãy hướng về phía ánh sáng, bóng tối sẽ ngả sau lưng bạn". Hay nói như cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn: "Mỗi ngày tôi chọn một niềm vui/ Chọn những bông hoa và những nụ cười".